Geld opzijzetten voor de studie van je kind? 8 tips van financieel planner Iris Brik

‘Wat komt er elke maand binnen, wat gaat eruit en wat zijn je financiële wensen en doelen?’ Dat is de eerste vraag die Iris stelt aan mensen die bij haar komen. Mensen met kinderen noemen vrijwel altijd een studie als financieel doel. Daar denken de meeste ouders al vroeg over na. Vervolgens verdelen we alles in drie geldpotjes: een potje voor noodzakelijke uitgaven, luxe uitgaven en persoonlijke financiële doelen. Geld voor de studie van een kind valt in het laatste potje. Vervolgens maken we een haalbaar financieel plan om daar genoeg geld voor opzij te zetten.”

Sommige mensen kloppen bij Iris aan als het kind nog niet eens geboren is, terwijl anderen jaren wachten. “In het ideale geval begin je met geld opzijzetten voor de studie van je kind als zij of hij nog heel jong is. Dan heb je immers nog een lange horizon totdat je het geld nodig hebt. Dan hoef je maandelijks minder geld opzij te zetten, en kun je als je dat wil ook wat meer risico met je geld nemen door geld te beleggen (tip #7). Als je kind ouder is en je dus een kortere horizon hebt, moet je sneller een flink bedrag bij elkaar krijgen.”

Hoe duur een studietijd uitpakt, hangt uiteraard van veel verschillende dingen af. Ik adviseer ouders om rekening te houden met minimaal vier, maar liever met zes jaar studietijd. Afhankelijk van welke opleiding een kind gaat doen en of zij/hij thuis blijft wonen, is 3.000 euro per jaar een gangbaar bedrag. Als een kind op kamers gaat wonen, schiet dat bedrag omhoog. Schrik niet: kosten kunnen oplopen tot 15.000 euro per jaar. Ik merk dat veel ouders weinig idee hebben van hoe duur een studie daadwerkelijk is.”

Lees ook: Wat kost een studerend kind eigenlijk?, waarin Karin Radstaak van het Nibud uitlegt met welke kostenposten je rekening kunt houden.

Stel: een gezin met twee kinderen van acht en tien jaar wil beginnen met geld opzijzetten voor de studie van beide kinderen. Iris laat er het volgende rekensommetje op los. “Dat betekent voor de ouders dat ze voor het jongste kind nog een horizon van tien jaar hebben totdat het 18 jaar oud is. Voor het oudste kind duurt dat nog acht jaar. 

Voor zes jaar studietijd heb je per kind ongeveer € 18.000 euro nodig (6 x € 3.000 per jaar). Om dat voor het jongste kind in tien jaar bij elkaar te sparen, moeten de ouders vanaf nu € 1.800 per jaar = € 150 per maand opzijzetten. Voor het oudste kind hebben ze datzelfde bedrag nodig, maar ze hebben twee jaar korter de tijd om dat opzij te zetten. Dus: € 18.000 in acht jaar = €  2.250 per jaar opzijzetten. Om dat op z’n achttiende op een rekening te hebben staan, moeten ze vanaf nu € 187,50 per maand apart zetten.” 

Houd er rekening mee dat sparen rendement oplevert. Met de huidige lage spaarrentes zal dit echter vrijwel nihil zijn. Denk ook aan inflatie: dingen worden duurder.  

Zodra je weet hoeveel je elke maand in de studiepot moet stoppen, is de eerste stap om een periodieke overboeking in te stellen. “De bekende stok achter de deur,” glimlacht Iris. “Laat het bedrag meteen overmaken zodra je salaris gestort is.”

Iris: “Vroeger moest je meerdere rekeningen openen voor aparte financiële doelen. Tegenwoordig kun je aan één spaarrekening verschillende spaardoelen koppelen. Maak het studiepotje van je kind één van die spaardoelen. Bij sommige bankapps kun je per spaardoel een foto of toepasselijk icoontje uploaden, waardoor je het visueler maakt.” 

Je kunt als ouders geld direct op de spaarrekening van je kind storten, onder meer als bijdrage voor de studie. “Als je een bedrag naar die rekening overmaakt, geef dan expliciet bij de omschrijving aan dat het een ‘schenking’ is, dat het ‘herroepelijk’ is en dat het ‘uitgesloten vermogen’ betreft. Daar bereik je twee dingen mee: als je het geld ooit onverhoopt zelf nodig hebt, kun je de storting terugdraaien. En misschien nog wel belangrijker: als de ouders onverhoopt komen te overlijden, erft het kind dit geld belastingvrij - mits je binnen de schenkvrijstelling van € 5.515 per kind per jaar spaart.” 

Zo zijn er ook slimmigheidjes voor ouders die meer risico durven te nemen met hun geld. Het op de bank laten staan, levert immers nauwelijks extra (rente) op. Iris: “Dan kan beleggen een optie zijn. Maar alleen voor mensen die er ‘s nachts niet wakker van liggen en een lange horizon hebben.”

Lees ook: 10 gouden tips voor beginnende beleggers

Geld opzijzetten voor de studie van je kind is een must, maar altijd een financiële buffer hebben is dat ook. “Dat is het eerste potje dat gevuld moet worden, voordat je aan andere potjes begint. Voor de kapotte auto of de wasmachine die er ineens mee ophoudt. Welk bedrag je prettig vindt om als buffer te hebben, verschilt per persoon. Ik geef altijd mee om vier keer je maandinkomen apart te hebben staan.”