Het ziekteverzuim stijgt, en dat niet alleen: werknemers vallen vaker én langer uit. In het eerste kwartaal van 2025 lag het verzuim op 5,8%, in het tweede kwartaal op 5,2%. Tegelijkertijd neemt de instroom in de WIA toe, in 2024 zelfs met 13%, vooral onder jongeren en vrouwen. Deze cijfers laten zien dat er meer aan de hand is. De arbeidsmarkt verandert snel: personeelstekorten, vergrijzing en technologische ontwikkelingen zetten bedrijven onder druk. Verzuim en arbeidsongeschiktheid zijn al lang geen HR-thema’s meer, maar strategische vraagstukken die vragen om een andere manier van kijken én handelen. In het trendrapport Verzuim & WIA 2025 deelt a.s.r. de laatste cijfers, opvallende ontwikkelingen en praktische tips voor werkgevers die werk willen maken van inzetbaarheid. Want wie op tijd in actie komt, voorkomt uitval én bouwt aan een toekomstbestendige organisatie. Op deze pagina lees je per artikel de belangrijkste inzichten uit het rapport.
In dit trendrapport lees je onder andere:
- Waarom nú investeren in inzetbaarheid loont
- Welke trends we zien in het ziekteverzuim in 2025
- Praktische inzichten en tips van een casemanager over verzuim en preventie
- Waarom de WIA-instroom blijft stijgen, vooral onder jongeren en vrouwen
- Hoe je werknemers inzetbaar houdt bij hoge werkdruk, personeelstekort en technologische veranderingen
Inzetbaarheid regel je niet alleen met beleid. Juist in een krappe arbeidsmarkt vol veranderingen maken leidinggevenden het verschil. Zij staan het dichtst bij de werkvloer, en kunnen signalen herkennen, het gesprek voeren én tijdig bijsturen. Dat vraagt om betrokken leiderschap: met oprechte aandacht voor medewerkers en ruimte voor maatwerk. In combinatie met aandacht voor vitaliteit en preventie helpt deze manier van leidinggeven niet alleen om verzuim te voorkomen, maar zorgt het ook voor gemotiveerde, productieve en toekomstbestendige teams. Tjumme van Bijsteren, adjunct-directeur collectieve inkomensverzekeringen bij a.s.r., vertelt waarom duurzame inzetbaarheid nú topprioriteit moet zijn.
De voordelen van investeren in preventie en vitaliteit zitten niet alleen bij die paar procent die uitvalt, maar juist in de hele populatie. Een vitaal bedrijf is veerkrachtiger, productiever en toekomstbestendiger.
Het ziekteverzuim in Nederland blijft structureel hoog. In het eerste kwartaal van 2025 lag het verzuim op 5,8%, in het tweede kwartaal op 5,2%. Die daling lijkt positief, maar volgt het bekende seizoenspatroon: het verzuim is meestal het hoogst in de winter, daalt in de lente en zomer, en stijgt weer in het najaar.
Wat vooral opvalt, is dat werknemers niet alleen vaker uitvallen, maar ook langer verzuimen. Vooral psychische klachten nemen toe. Inmiddels is bijna één op de vier langdurige verzuimgevallen stressgerelateerd, met een gemiddelde duur van maar liefst 250 dagen. Sectoren als de zorg, het onderwijs en het openbaar bestuur worden het zwaarst getroffen. Maar ook in andere branches neemt de mentale belasting zichtbaar toe. Factoren als hoge werkdruk, financiële zorgen, mantelzorgtaken en een verstoorde werk-privébalans dragen hier vaak aan bij.
Verzuim is vaak een signaal: van hoge werkdruk, emotionele belasting of een verstoorde werk-privébalans. Als werkgever kun je hierbij het verschil maken. Door signalen vroeg te herkennen, werkdruk bespreekbaar te maken en maatwerk te bieden, kun je veel uitval voorkomen.
Wil je weten hoe a.s.r. je hierbij kan ondersteunen? Bekijk dan onze verzuimverzekeringen of neem contact met ons op.
Casemanagers van a.s.r. zien het dagelijks: verzuim begint vaak klein. Vermoeidheid, terugtrekgedrag, minder goed functioneren. Toch wordt er pas ingegrepen als iemand (bijna) uitvalt. Casemanagers Melissa van der Zwaan en Stephan de Graaf delen praktijkvoorbeelden van jongeren die vastlopen in hun werk, vrouwen die uitvallen door overgangsklachten, en leidinggevenden die signalen missen door gebrek aan training. Ook generatieverschillen en gebrekkige communicatie spelen een rol doordat verwachtingen botsen en spanningen zich opstapelen.
Hun advies: creëer een open cultuur en ondersteun leidinggevenden in hun rol. Zorg dat opgeleid zijn om signalen te herkennen, het gesprek aan te gaan, en weten wat ze kunnen doen. Wie eerder het gesprek voert, voorkomt dat kleine klachten uitgroeien tot langdurig verzuim.
Mensen zitten vaak nog niet in een burn-out, maar zijn wel uit balans. En als je dan niets doet, kan het snel erger worden.
Het aantal nieuwe WIA-uitkeringen steeg in 2024 met 13% en UWV verwacht dat deze stijging doorzet. Psychische klachten, hoge werkdruk en een verstoorde werk-privébalans spelen een grote rol, vooral bij jongere werknemers. Ook vergrijzing, krapte op de arbeidsmarkt en een mismatch tussen functie-eisen en vaardigheden zorgen voor extra druk.
Het gevolg? Meer langdurige uitval, hogere kosten en een overbelast WIA-stelsel. UWV verwacht dat in 2027 het aantal mensen dat wacht op een WIA-beoordeling toeneemt tot 100.000. Om het systeem te ontlasten zijn maatregelen genomen, zoals de herinvoering van de 60-plusregeling, de structurele inzet van ‘praktisch beoordelen’ en extra investeringen in sociaal-medische centra.
Wat kun je doen als werkgever? Zorg voor heldere functieomschrijvingen, bied begeleiding en investeer in inzetbaarheid. ‘Het is essentieel om nu in te zetten op preventie, signalering en ondersteuning. Want de kosten van niets doen zijn simpelweg te hoog.’ waarschuwt Joost Keizer, specialist inkomen bij a.s.r.
Meer weten over hoe a.s.r. je kan ondersteunen bij langdurige arbeidsongeschiktheid? Bekijk dan onze WIA-verzekeringen of neem contact met ons op.
Door vergrijzing, krapte op de arbeidsmarkt en technologische veranderingen wordt er steeds meer van werknemers gevraagd. Hoe zorg je dat ze het volhouden tot hun pensioen? Volgens Joost Keizer begint inzetbaarheid bij inzicht én actie. Hij geeft drie tips:
- Meet (en begrijp) je verzuimcijfers
Vraag kosteloos je verzuimrapport op bij je adviseur en ontdek waar het schuurt: hoog verzuim, stijgende meldingsfrequentie of langere verzuimduur. Gebruik deze inzichten om gericht actie te ondernemen.
- Investeer in vitaliteit
Gezonde medewerkers zijn productiever, veerkrachtiger en minder vatbaar voor uitval. Denk aan leefstijlcoaching, mentale ondersteuning of programma’s zoals a.s.r. Vitality.
Heb je een collectieve inkomensverzekering bij a.s.r.? Dan kunnen jij en je medewerkers kosteloos gebruikmaken van a.s.r. Vitality.
- Ondersteun leidinggevenden in hun rol
Leidinggevenden spelen een sleutelrol in het voorkomen van verzuim. Ze staan dicht bij hun team en zien vaak als eerste wanneer iemand uit balans raakt. Toch missen ze regelmatig de juiste handvatten om de signalen te herkennen én bespreekbaar te maken. Met gerichte training en ondersteuning kunnen zij eerder ingrijpen, nog vóórdat het leidt tot (langdurige) uitval.
Wil je sparren over de impact van deze trends op jouw bedrijf, of wil je hulp bij het duurzaam inzetbaar houden van je medewerkers? Neem contact met ons op via consultancy.duurzame.inzetbaarheid@asr.nl of 06 12 16 20 30. Wij zijn bereikbaar op werkdagen van 08.00 uur tot 17.30 uur. We helpen je graag.
Heb je vragen over dit rapport? Mail dan naar inkomen.marketing@asr.nl. Ook daar staan we voor je klaar!