18 jaar: alles wat je moet regelen in 8 stappen

Als je op internet iets officieels wil regelen, heb je bijna altijd een DigiD nodig. Dat geldt bijvoorbeeld voor zaken bij de gemeente, bij scholen en in de zorg.

Een DigiD is je digitale identiteitsbewijs. Door daarmee in te loggen, maak je bekend wie je bent. Je mag een DigiD zelf aanvragen vanaf het moment dat je 14 jaar bent. Hoe de aanvraag werkt, vind je op de DigiD-pagina van de overheid. Bij de aanvraag heb je een burgerservicenummer (BSN) nodig. Dat nummer staat op je paspoort, rijbewijs en identiteitskaart. 

Omdat je een eigen zorgverzekering moet afsluiten, heb je mogelijk ook recht op zorgtoeslag – als je niet te veel verdient. Die toeslag kun je aanvragen zodra je een zorgverzekering hebt uitgekozen en afgesloten. Je krijgt daarna elke maand geld op je bankrekening gestort dat helpt om de zorgverzekering te betalen. 

Als je op jezelf gaat wonen en woonruimte huurt, heb je misschien ook recht op huurtoeslag (zie ook Stap 7). 

Werk je of ontvang je een uitkering, dan kun je waarschijnlijk belasting terugvragen. Via een overzicht van de Belastingdienst kun je bekijken hoeveel geld jij kunt krijgen. 

Volg je nog voortgezet onderwijs, dan kun je bijvoorbeeld een tegemoetkoming scholieren aanvragen. Je krijgt dan elke maand een bedrag dat past bij jouw situatie. 

Als je 18 jaar bent, ga je misschien ook wel het huis uit. Dan kan het zijn dat je naast een eigen zorgverzekering ook andere verzekeringen moet afsluiten. Een reisverzekering bijvoorbeeld, die je bagage en ziektekosten in het buitenland verzekeren. En een aansprakelijkheidsverzekering voor als je per ongeluk eens schade veroorzaakt aan spullen van iemand anders. Vaak kun je zelfs als uitwonende student voor zulke zaken meeverzekerd blijven via je ouders. Maar niet altijd. 

Bekijk een checklist als deze voor een overzicht van verzekeringen voor verschillende zaken. Kom je tot de conclusie dat je een of meerdere verzekeringen moet afsluiten? Het is vaak voordelig om dan voor een verzekeringspakket te kiezen waarin alles zit dat jij nodig hebt. Zo bespaar je geld dat je als 18-jarige prima ergens anders voor kunt gebruiken. 

Als je 18 jaar bent geworden, heb je meestal recht op geld van de overheid. En je bent verantwoordelijk voor bijvoorbeeld het afsluiten en betalen van je verzekeringen. Voor die zaken heb je een betaalrekening nodig. 

Misschien had je eerst een jongerenrekening. De meeste banken veranderen zo’n rekening als je 18 jaar wordt in een gewone betaalrekening voor volwassenen. Voor zo’n rekening betaal je meer dan voor een jongerenrekening. Een vergelijking van betaalrekeningen bij verschillende banken is daarom geen slecht idee. Mogelijk ben je goedkoper uit door over te stappen naar een andere bank of rekening.    

Naast een betaalrekening kun je ook een spaarrekening openen. Daarop kun je geld apart zetten voor tegenvallers, een mooie reis of voor later. Kijk bijvoorbeeld eens bij het Nibud hoe je kunt beginnen met sparen. Wil je een groter bedrag opbouwen voor later in je leven? Dan is beleggen misschien wel iets voor jou. Kijk hier om te zien wat het beste bij je past hoe je daarmee een goede start kunt maken.  

Als je 18 jaar bent geworden en op jezelf wil wonen, moet je op zoek naar woonruimte. Daarvoor kun je op allerlei plekken informatie vinden. Zo helpt de Landelijke Studentenvakbond (LSVb) je handig op weg bij het zoeken naar een kamer. 

Misschien wil je meteen een eigen woning huren. Als je nog niet veel verdient, heb je waarschijnlijk recht op een sociale huurwoning. Dat zijn woningen waarvan de huur niet hoger mag zijn dan een bepaald bedrag. Of je recht hebt op een sociale huurwoning en wat je daarvoor moet doen, wordt helder uitgelegd door de Rijksoverheid. 

Als je een zelfstandige woning huurt, kun je mogelijk huurtoeslag aanvragen. Hoeveel toeslag je krijgt, hangt af van je inkomen en de huurprijs van je woning. Als je een kamer huurt, heb je geen recht op huurtoeslag. Maar als je bijvoorbeeld met vrienden een appartement huurt, kan vaak huurtoeslag worden aangevraagd voor alle bewoners samen. 

Ook nadat je 18 jaar bent geworden, zijn je ouders verantwoordelijk voor je onderdak. Dat blijft zo tot je 21 jaar wordt. Dat heet ‘onderhoudsplicht’. Die houdt in dat zij er ook voor moeten zorgen dat je te eten hebt, medische hulp krijgt, naar school kunt en kleding hebt. Als meerderjarige is het verstandig om daar goede afspraken over te maken. Dragen je ouders bijvoorbeeld niet bij aan je studiekosten? Dan kun je misschien een aanvullende studiebeurs krijgen.

Jijzelf wordt verantwoordelijk voor bijvoorbeeld aankopen en het afsluiten van abonnementen. En dus ook voor de geldzaken die daarbij horen, zoals de maandelijkse betaling van je abonnement. Het is daarom aan te raden om je uitgaven op een rij te zetten en inzicht te krijgen in je financiële situatie. Kijk bijvoorbeeld ook eens naar handige manieren om geld te besparen en wat je bespaart door een goede begroting te maken. Daarmee voorkom je problemen zoals schulden en kun je als jongvolwassene onbezorgder leven. 

Zoals eerder aangegeven heb je als 18-jarige nieuwe verantwoordelijkheden. Zo mag je bijvoorbeeld alcohol kopen en drinken. Wel moet je een legitimatiebewijs bij je dragen. Kassamedewerkers of barpersoneel mogen daarom vragen. 

Ook mooi is dat je als 18-jarige Nederlander mag stemmen bij verkiezingen voor de Tweede Kamer. En als je al een autorijbewijs hebt gehaald, mag je zelfstandig de weg op. Wil je een motorrijbewijs? Als 18-jarige mag je dat halen. 

Je mag studeren als 18-jarige, maar valt niet meer onder de leerplicht of kwalificatieplicht (diplomaplicht). Als je werkt, worden voor jou voortaan de werktijden voor volwassenen aangehouden. Verdien je al lekker en wil je een eigen huis kopen? Vanaf je 18de kan dat ook. Het afsluiten van een hypotheek kan op jonge leeftijd nog wel lastig zijn vanwege de voorwaarden en huizenprijzen. 

Ga je niet naar school en heb je (nog) geen werk? Ook dan zijn er voor jou als 18-jarige mogelijkheden om je hierbij te helpen. Je kunt hulp krijgen bij het zoeken naar een opleiding of werk. Mogelijk heb je recht op een bijstandsuitkering. Die is bedoeld voor mensen die (nog) geen andere manier hebben om in hun onderhoud te voorzien.