Krijg in vijf stappen inzicht in jouw financiële situatie. Maak een plan en ontdek welke doelen er voor jou mogelijk zijn.
Geldzaken budgetteren
Budgetteren helpt je geld over te houden
Budgetteren is zorgen dat je niet meer geld uitgeeft dan je binnenkrijgt. Budgettering geeft je inzicht in je financiële situatie. Je weet hoeveel geld je in een maand kunt uitgeven. En je krijgt overzicht waaraan je je geld uitgeeft. Het idee is dat je zo aan het eind van de maand geld overhoudt om te sparen. Lees over budgetteren in 5 stappen.
Budgetteren in het kort
- Budgetteren helpt je je uitgaven (beter) af te stemmen op je inkomsten
- Je inkomsten en uitgaven houd je makkelijk bij in een (digitaal) huishoudboekje
- Als je budgetteren onder de knie hebt, kun je werken aan lange termijn (spaar)doelen.
- Maak gebruik van handige (gratis) apps en tools om te budgetteren
- Budgetteren doe je in 5 simpele, eenvoudige en efficiënte stappen
Met budgetteren krijg je grip op geld
Hoge vaste lasten en de stijgende prijzen maken het leven duur. Dat zorgt in een groeiend aantal huishoudens voor financiële stress.
De voordelen van een budget maken
Zeker nu de uitgaven stijgen, is het verstandig om overzicht te houden over je inkomsten en uitgaven. Budgettering is de oplossing. Wat is budgetteren? Het is het afstemmen van je uitgaven op je inkomsten. En dat heeft een aantal voordelen:
- Je geeft minder snel geld uit dat je eigenlijk niet hebt.
- Door te budgetteren houd je rekening met uitgaven door het hele jaar heen. Denk aan jaarabonnementen, de contributie van de sportclub of de APK en het groot onderhoud aan je auto.
- Door te budgetteren houd je rekening met uitgaven door het hele jaar heen. Denk aan jaarabonnementen, de contributie van de sportclub of de APK en het groot onderhoud aan je auto.
- Een budget maken helpt je vooruitdenken, waardoor je meer grip krijgt op je geldzaken.
Budgetteren zorgt voor overzicht
Budgetteren zorgt voor overzicht, inzicht en rust:
- Overzicht: je ziet hoeveel je kunt besteden en waar je je geld aan uitgeeft.
- Inzicht: het helpt je keuzes te maken. En je denkt na over je geld op de langere termijn.
- Keuzes: inzicht + overzicht = in actie komen. Je ziet beter waarop je geld kunt besparen. En hoe je zorgt dat er geld overblijft om te sparen.
- Buffer: budgetteren maakt het makkelijker om geld opzij te zetten. Met de bufferberekenaar zie je hoeveel geld in jouw situatie verstandig is als buffer.
- Rust: door te budgetteren heb je een beter beeld van de uitgaven. Je voorkomt verrassingen. Dat scheelt stress.
In vijf stappen grip op je inkomsten en uitgaven
Stap 1: bepaal je inkomen
Je kunt pas bepalen hoeveel je kunt uitgeven als je weet hoeveel geld er binnenkomt. Bepaal dus eerst je inkomen. Dat is niet alleen je nettoloon, maar ook mogelijke toeslagen. Je telt voor je jaarbegroting ook het vakantiegeld en een eventuele dertiende maand of belastingteruggave mee.
Als je een laag inkomen hebt, heb je mogelijk recht op inkomensondersteuning. Dat geldt ook als je in loondienst werkt of zzp’er bent. Met BerekenUwRecht zie je op welke bedragen je mogelijk recht hebt. Ook als je net 18 jaar bent geworden, kun je recht hebben op verschillende toeslagen. Lees er hier meer over.
Stap 2: welke vaste lasten heb je?
Zet al je vaste lasten op een rij. Denk aan huur of hypotheek, energie, zorgverzekering, internet, gemeentebelasting, abonnementen en bijvoorbeeld je autokosten of de maandelijkse aflossing van je studieschuld. Als je het overzicht hebt, kun je:
- Uitrekenen hoeveel geld je elke maand overhoudt om vrij uit te geven en opzij te zetten.
- Nakijken op welke vaste uitgaven je kunt besparen.
- In je agenda zetten wanneer abonnementsperiodes aflopen voor een mogelijke overstap.
Stap 3: houd een administratie/huishoudboekje makkelijk bij
Nog geen 2 generaties terug was het heel gewoon dat je een weekbudget voor de boodschappen had. In een schriftje schreef je alle uitgaven op. Zo’n (digitaal) huishoudboekje om je inkomsten en uitgaven in bij te houden, is superhandig. Op Wijzer in Geldzaken vind je een overzicht met gratis en betaalde online huishoudboekjes. Werk je liever op papier? Dan heeft Nibud een kasboek met de meest voorkomende uitgavenposten.
Zo houd je je inkomsten en uitgaven makkelijk bij:
- Je houdt je uitgaven per week bij. Zo zie je al gauw waar je geld naartoe gaat.
- Als je weet hoeveel je gemiddeld uitgeeft, dan kun je een (maand)budget instellen. Maak een categorie voor boodschappen, kleren, sporten en bijvoorbeeld uitgaan. Zo zie je in een oogopslag of je binnen een ‘categorie’ boven je bestedingslimiet zit. Je merkt snel dat je steeds makkelijker binnen je (deel)budget blijft. Besparen op je uitgaven is een manier om meer geld over te houden voor je financiële doelen.
- Geld besparen is een manier om meer geld over te houden voor je financiële doelen.
- Je kunt een maandbegroting maken, maar ook per jaar budgetteren. In een jaarbegroting houd je dan bijvoorbeeld rekening met de dure maand december, de jaarlijkse APK-beurt en de vakantieplannen.
- Sparen voor een doel gaat makkelijker als je daar een budgetpost voor aanmaakt. Je went aan de ‘uitgave’ als je automatisch geld overmaakt naar je spaarrekening.
- Er zijn handige apps om te budgetteren. Met deze budgetapps zie je wat je al hebt uitgegeven en hoeveel je nog te besteden hebt. Een goed voorbeeld is de app MijnGeldzaken Huishoudboekje.
- Met een bankapp stel je gemakkelijk budgettools en spaardoelen in.
Stap 4: gebruik de 20% van de 50/30/20-budgetregel
De 50/30/20-budgetregel is een makkelijke vorm van budgetteren. Het komt erop neer dat je je netto-inkomen verdeelt in drie taartpunten:
- 50% zet je opzij voor je vaste lasten.
- 30% reserveer je voor boodschappen en leuke dingen.
- 20% zet je opzij als financiële buffer, om te sparen of beleggen. Dit gebruik je voor de aflossing van schulden, zoals je studieschuld.
De 50/30/20-regel is een grove standaardverdeling. Door de stijgende woonlasten en energieprijzen ben je steeds meer kwijt aan vaste lasten. Tot wel 70% van je inkomen. Hierdoor blijft er helaas minder geld over om te sparen.
Stap 5: vooruitkijken en sparen voor een doel
Als je financieel inzicht hebt, is het makkelijker om geld over te houden. Wat je daarbij helpt zijn financiële doelen. Zoals een lange reis maken, je huis verduurzamen of sparen voor je (vroeg)pensioen.
Zo maak je budgetteren leuk
Veel mensen krijgen stress van rekeningen en geldzaken. Dat is logisch als je moeite hebt met geldzaken. Een slimme manier om plezier te krijgen in budgetteren bestaat uit 2 woorden. ‘Belonen’ en ‘gemak’.
- Gemak: gelukkig zijn er steeds meer tools die je helpen. Zo maak je bij bijna alle banken virtuele spaarpotjes. Daar omschrijf je zelf je spaardoel bij. Voor maandelijkse uitgaven geldt hetzelfde. In je bankapp maak je per categorie een budget aan. Je krijgt dan een waarschuwing als je over het budget gaat.
- Belonen:
- De spaardoelen die je maakt, hoeven niet allemaal ver weg te liggen. Spaar vooral ook voor een ‘beloning’ voor jezelf. Dat kan ook met een klein bedrag per maand. Het helpt ook als je een gezamenlijk spaardoel hebt. Bijvoorbeeld om over een half jaar samen uit eten te gaan.
- Bepaal je maandbudget aan de hand van je ‘normale’ inkomen. De extraatjes en meevallers gaan direct richting je spaarrekening. Met het geld van een belastingteruggave en het vakantiegeld ga je zo langzaam richting financiële vrijheid.
Zo maak je je financiële doel haalbaar
Als je de routine van budgetteren onder de knie hebt, werk dan aan lange termijn doelen. Dat gaat het makkelijkst met spaardoelen. Bijvoorbeeld voor de studie van je kind of een huis kopen. Als je zzp’er of zelfstandige bent, moet je natuurlijk zelf sparen voor je pensioen.
Maak een plan om je doel te halen
Om je doel te halen, heb je een streefbedrag nodig. En een plan hoe je daar komt. Wil je bijvoorbeeld eerder stoppen met werken? Dan is het bedrag dat je iedere maand opzij moet zetten onder meer afhankelijk van je leeftijd en je uitgaven voor levensonderhoud.
Waar kun je hulp vragen bij budgetteren?
Soms verlies je het overzicht op je geldzaken. Als je geldzorgen je boven het hoofd groeien, is het fijn als iemand met je meekijkt. Hoe eerder je hulp zoekt, hoe beter. Bij Geldfit.nl kun je chatten of bellen (0800-8115) voor persoonlijk advies.
Op de website van je gemeente hoe zij jou hulp bieden. Er zijn verschillende vrijwilligersorganisaties die hulp bieden bij schulden, zoals Schuldhulpmaatje en Humanitas. Met de FiKks-app kun je in contact komen met een budget-buddy.
Budgetteren is niet hetzelfde als begroten
Met een begroting breng je de verwachte inkomsten en uitgaven in kaart over een periode. Een begroting is gebaseerd op wat je aan geld verwacht te ontvangen en uit te geven.
Een budget is het bedrag dat je (van jezelf) mag besteden in dezelfde periode. Of beter gezegd: het geld dat je hebt om uit te geven.
Zijn je uitgaven in deze periode hoger dan de inkomsten, dan heb je een tekort op de begroting. Je budget was te hoog. De kunst is om je budget zo af te stemmen op je begroting, dat je geld overhoudt. Dat lukt beter als je in je begroting al let op de doelen die je wilt bereiken.