Ga naar de hoofdinhoud

Bij een goede werk-privébalans gaat je werk goed samen met je privéleven. In een verstoorde balans ben je minder productief. Je hebt meer irritaties thuis en loopt eerder kans op een burn-out. Je kunt de balans herstellen. Scheid werk en privé beter van elkaar. Leef gezond en doe leuke dingen in je vrije tijd. Je werkgever kan je helpen, bijvoorbeeld met flexibele werktijden of meer thuiswerkuren.

Ben je ondernemer? Lees onze artikelen over werk-privébalans voor ondernemers.

Werk-privébalans in het kort
  • Bij een goede werk-privébalans gaat je werk goed samen met je privéleven.
  • Je werkzaamheden sluiten mooi aan op je vrije tijd, en je voelt je goed.
  • Zijn werk en privé uit balans? Dan ervaar je waarschijnlijk meer spanningen, zowel thuis als op je werk. Je zit niet lekker in je vel.
  • Breng werk en privé in balans door de twee duidelijk van elkaar te scheiden. Werk niet te veel, vooral niet in privétijd. Leef gezond, breng genoeg tijd door met familie en vrienden. Maak tijd vrij voor je favoriete bezigheden.
  • Ga vooral naar je werkgever als je werk-privébalans verstoord is. Samen kom je vaak tot een oplossing, zoals een beter werkrooster.  
Een goede werk-privébalans maakt je gelukkiger

Bij een goede werk-privébalans voel je je goed en gezond. Je hebt genoeg vrije tijd om na je werk uit te rusten. Doe wat je het liefste doet. Lees een mooi boek of breng tijd door met je partner en/of gezin. Een scheve balans vergroot het risico op (emotionele) vermoeidheid, piekeren of een burn-out.

Zo creëer je een goede werk-privébalans bij werknemers

Zo herken je een niet goede werk-privébalans

Dit zijn de signalen die op een verstoorde werk-privébalans duiden.

  • Je bent minder efficiënt en productief. 
  • Je hebt constant een gevoel van stress. 
  • Je verliest interesse en plezier in dingen.
  • Je vergeet afspraken.  
  • Er zijn veel irritaties en ruzies met mensen om je heen.

Zo verbeter of herstel je je werk-privébalans

Volg deze praktische tips om je werk- en privémomenten goed van elkaar te scheiden.

  • Zeg eens ‘nee’. Af en toe overwerken of – als je zzp’er bent - een extra klus erbij pakken, is niet erg. Maar raak niet te veel privétijd kwijt. Zeg soms ‘nee’ om niet overwerkt te raken. Doe alleen de dingen die jij móet doen - de urgente taken! - en delegeer andere taken en randzaken.
  • Maak duidelijke afspraken. Als je vaak moet overwerken, dan zit er op je werk iets mis. Ga in gesprek met je leidinggevende. Laat zien dat je te weinig vrije tijd overhoudt. 
  • Minder is meer. Als je een perfecte planning maakt, dan heb je je werk meestal binnen werktijd af. Meer uren werken maakt je niet per se productiever. Probeer in je werktijd zo productief mogelijk te zijn, dan kun je daarna onbezorgd genieten van je vrijetijd.  
  • Verdedig je vrije uren. Vaak komt er op je werk zomaar een klus of vergadering ‘even tussendoor’. Je eigen taken moet je dan later inhalen. Prima, maar laat die extra uren niet opstapelen. Pak er soms ook een vrije dag voor terug. 
  • Accepteer dat goed ‘goed genoeg’ is. Niemand is perfect, ook jij niet. Veel mensen werken te lang door aan een project of taak omdat zij nooit tevreden zijn. Laat dat los, anders hou je geen vrije tijd over.
  • Benut je vrije tijd gezond. Om lekker te bewegen en te sporten, maar ook om gezond te eten of te ontspannen. Zo ga je straks weer met extra energie aan het werk. In beweging blijven helpt ook om stress of somberheid tegen te gaan. Met de simpele tips in dit artikel kun je al gaan werken aan je gezondheid. 
  • Beweeg voldoende tussendoor. Als je moeite hebt om jezelf in beweging te krijgen, dan is de Vitality-app een handig hulpje. Met elke stap die je zet, laat deze app je punten verdienen. Die wissel je in voor verschillende week-, maand- en jaarbeloningen.
  • Laat je leefstijl coachen. eHealth Leefstijlcoaching is een online hulpmiddel. Het kan je helpen bij het vinden van een goede balans tussen spanning en ontspanning. ‘Live’ contact is daarbij niet nodig. Zo kun je aan de slag met het verbeteren van je leefstijl waar en wanneer het jou uitkomt. Hier lees je welke mogelijkheden eHealth Leefstijlcoaching via a.s.r. jou biedt.
  • Plan je privétijd. Blokkeer niet alleen werktijd in je agenda, maar ook privétijd. De tijd die je met vrienden of je gezin doorbrengt is minstens zo belangrijk.
  • Laat je werk achter op je werk. Klap in je vrijetijd niet je laptop open, lees geen werkmail. Neem je werk ook niet mee op vakantie. Meer dan de helft van de werkende Nederlanders doet dat wel, volgens onderzoek van Protime. Ze blijven bereikbaar voor collega’s en hun baas, en checken zelfs hun zakelijke e-mail.

Zo behoud je een goede werk-privébalans

Het is makkelijk om weer in oude gewoonten te vervallen. Neem bovenstaande tips om de zoveel tijd weer eens door. Maak eventueel een checklist voor jezelf.

Je werkgever kan je helpen een goede werk-privébalans te vinden

Als werknemer kun je veel doen om je persoonlijke en professionele leven in evenwicht te brengen en te houden. Maar je werkgever zal je graag helpen. Gezonde en vitale medewerkers zijn toch de basis van een gezonde onderneming.

Ga in gesprek met je baas als je werktijd overloopt in je privétijd. Zeg dat je geen werk e-mail wil krijgen in je vrije tijd. Je kunt vragen om flexibele werktijden, meer thuiswerken of een kortere werkweek. Het levert ook voordelen op voor je werkgever. Je bent een gezonde en stressvrije arbeidskracht die met plezier werkt.  

Werk en privé vaak uit balans

De juiste balans vinden is lastig. De Randstad WerkMonitor laat zien dat werk en privé wereldwijd meer en meer door elkaar heen lopen. Enkele cijfers:

  • van de respondenten beweert 59% dat ze buiten normale werkuren onmiddellijk op oproepen, e-mails en berichten van het werk reageren.
  • 27% van de Nederlanders zegt dat hun werkgever verwacht dat ze altijd beschikbaar zijn voor telefoontjes, e-mails en berichten. Ook tijdens de vakantie en vrije tijd.
  • 22% voelt zich zelfs onder druk gezet om tijdens vakantie te reageren op oproepen en berichten van het werk.
  • niet alleen het werk loopt door in privétijd. Het omgekeerde gebeurt ook: 70% van de Nederlanders behandelt soms privézaken tijdens werkuren.  

Waarom een goede werk-privébalans belangrijk is

Op je werk heb je veel momenten met prikkels. Vragen van klanten en collega’s, taken die zich opstapelen. Als je ook thuis met je werk bezig blijft, is het nodig dat je die drukte afwisselt met rustmomenten. Zo voorkom je werkstress.

In je vrije tijd kun je gaan wandelen, sporten, of zomaar even onderuitzakken met een boek. Zulke momenten zijn onmisbaar en helpen om je batterij weer op te laden voor de volgende werkdag. Als dat niet lukt, kunnen de gevolgen ingrijpend zijn. In Nederland hebben 1,3 miljoen mensen burn-outklachten. Veel mensen voelen een te hoge werkdruk. In deze campagne maken we mensen bewust van het risico op stress en burn-out. We helpen bij het vroegtijdig herkennen van de signalen.

De voordelen van een goede werk-privébalans
  • Als je lekkerder in je vel zit, meld je je minder snel ziek.
  • Bij een bedrijf dat een goede werk-privébalans ondersteunt, ga je met plezier naar je werk.
  • Als je meer werkgeluk ervaart, zit je fijner op je plek. Je zoekt minder snel een andere baan.
  • Wanneer jij privé de ruimte en rust krijgt die je nodig hebt, lever je betere prestaties op je werk. Je bent dan productiever, creatiever en dus gelukkiger.  
Een goede werk-privébalans: ook belangrijk als je zzp’er bent

Run je een eigen bedrijf? Pas dan goed op wanneer werk en privé door elkaar lopen. Zzp’ers laten hun werk vaak overlopen in hun persoonlijke leven, waarschuwt zelfstandigenplatform ZiPconomy. Uit een arbeidsenquête van CBS/TNO blijkt:

  • 40% van zzp’ers die diensten verkopen, werkt regelmatig ‘s avonds, 44% soms en 16% nooit. 
  • 85% van zzp’ers die producten verkopen, werkt vaak op zaterdag, 60% regelmatig op zondag.
  • 90% van zzp’ers voelt zich vrij om tijd zelf in te delen. Voor werknemers is dit 60%.
  • 40% van zzp’ers is een paar keer per jaar emotioneel uitgeput, vrouwen vaker dan mannen.  
Wat je als zelfstandige doet voor meer balans

Het leven van een zzp'er kan druk en intens zijn. Daarom moeten zij de werkuren in hun agenda streng afbakenen. Dat kan  een uitdaging zijn. In deze artikelen staan praktische tips voor ondernemers. 

Werk aan jouw vitaliteit

Als je je vitaal voelt, ben je lichamelijk en geestelijk in balans. Je vitaliteit kun je verbeteren: eet gezond, slaap voldoende, beweeg, ontspan en zorg dat je mentaal fit bent. Het zorgt voor meer energie, motivatie en mentale veerkracht. Waar wil jij meer over weten?