Het nieuwe pensioenstelsel biedt gouden kansen voor adviseurs

De Wet toekomst pensioenen, zoals de nieuwe pensioenwet officieel heet, gaat op 1 juli 2023 in. De wet kent een overgangsfase tot januari 2027. Het lijkt nog ver weg, maar voor werkgevers die achterover leunen, kunnen de gevolgen groot zijn. Het nieuwe pensioenstelsel is volledig gebaseerd op dc-regelingen (defined contribution). Dit zijn regelingen waarin werknemers veel keuzes krijgen. Zij kunnen onder andere beleggingskeuzes maken en daarmee de beleggingsrisico’s en –rendementskansen (zowel positief als negatief) vergroten of verkleinen. Ook kunnen zij doorbeleggen na pensioenleeftijd of op pensioendatum eenmalig maximaal 10 % van de totale waarde opnemen. Deze uitgebreide mogelijkheden brengen echter ook meer verantwoordelijkheden voor werknemers met zich mee.

“We gaan van een stelsel met een verzorgend karakter naar pensioenopbouw met een belonend karakter”, zo duidt Folkert Pama de veranderingen. “Vrijheid en transparantie staan straks voorop; je bouwt je eigen potje met geld op. Het is een logische beweging, gezien de gestegen levensverwachting en almaar dalende rente sinds pakweg eind vorige eeuw. Werknemers kunnen meer zelf gaan regelen, maar daarbij is wel begeleiding nodig.”

Pensioenadviseurs kunnen volgens Pama nu al een actieve rol spelen in het informeren van werkgevers. Het inventariseren van de huidige pensioenregelingen bij werkgevers, ziet hij als een goede eerste stap. Vervolgens kunnen de wijzigingen in db-regelingen (defined benefit) en bestaande dc-regelingen voor werknemers aan de orde komen. Omdat de Wet toekomst pensioenen in een leeftijdsonafhankelijke premie voorziet, verandert er nogal wat. Bij eenzelfde premie zal een oudere werknemer in de regel minder pensioen kunnen opbouwen dan een jongere collega. 

“De opbouw van een gegarandeerd pensioen via een db-regeling stopt in 2027 in elk geval definitief”, geeft Folkert Pama aan. “Het is in de overgangsfase wel mogelijk om db voor de huidige deelnemers na te bootsen. De regeling wordt dan omgezet naar dc met een stijgende premie (premiestaffel). Deze mag de werkgever ook na 1 januari 2027 in stand houden voor zijn bestaande werknemers. Voor de werknemer die op of na 1 januari 2027 in dienst treedt, gaat sowieso een dc-regeling met een vlakke premie gelden.”

Een andere optie voor werkgevers is om meteen alle werknemers over te laten gaan naar de nieuwe situatie met een vlakke premie. Dat betekent wel dat er met medewerkers afspraken moeten worden gemaakt over compensatie. “Er zijn flink wat te hordes te nemen, daarom zeggen wij: wacht niet af.

Ook het nabestaandenpensioen ondergaat een metamorfose in het pensioenstelsel. Nu is de hoogte van een nabestaandenpensioen afhankelijk van het aantal dienstjaren. In het nieuwe stelsel wordt het nabestaandenpensioen berekend als een percentage over het salaris. Dat bedraagt maximaal 50 % van het salaris, maar werkgevers kunnen ook voor een lager percentage kiezen.

Pama: “Het draait uiteindelijk allemaal om financiële rust: kan mijn partner na overlijden in ons huis blijven wonen? Er moeten grote beslissingen genomen worden, vandaar dat een pensioenadviseur zo’n belangrijke rol speelt.”

De Wet toekomst pensioenen bezorgt pensioenadviseurs de komende jaren handenvol werk, stelt Folkert Pama. “Het aandeel pensioenadviseurs is door consolidatie gedaald, maar het nieuwe pensioenstelsel kan een stimulans zijn om dit mooie vak weer op te pakken. Het zijn gouden kansen om de banden met bedrijven aan te halen. Laat werkgevers proactief kennismaken met de nieuwe regeling, begeleid ze bij het bepalen van flat rates, compensatieregelingen en het nabestaandenpensioen. Bekijk ook welke individuele ondersteuning werknemers nodig hebben.”

Volgens Pama is er een kentering waarneembaar in de interesse voor pensioenopbouw. Het is naar zijn inzicht steeds minder een ver-van-mijn-bed-show voor Nederlanders. “Kijk alleen al naar de inlogmomenten bij het Pensioenregister: van de 7,5 miljoen pensioengerechtigden, kijken er 5 miljoen regelmatig. Wij ervaren dat ook. In totaal bedienen wij ongeveer 1 miljoen deelnemers, waarvan 210.000 in het Werknemers Pensioen. Zo’n 70 % daarvan logt minimaal eenmaal per jaar in op onze online omgeving. Onder jongeren leeft pensioen mogelijk minder, maar wonen, dat nauw is verbonden met prettig leven nadat je bent gestopt met werken, juist wel. Net als duurzaam beleggen. Adviseurs kunnen jongeren bij deze keuzes ondersteunen.”

Nu heeft negen van 10 werknemers geen financieel adviseur, maar daar heeft a.s.r. iets op bedacht met het online platform ‘Ik denk vooruit’. Bezoekers kunnen op basis van thema’s binnen 10 minuten zien hoe hun financiële toekomst er momenteel uitziet. Denk aan thema's als ‘eerder stoppen met werken’, ‘minder werken’ en ‘goed achterlaten bij overlijden’. Het platform is gekoppeld aan de Ockto-app, waarmee persoonlijke gegevens veilig worden verwerkt.  

“Gebruikers van ons platform ontvangen een overzichtelijk rapport dat globaal inzicht geeft in de financiële situatie op dat moment”, zegt Pama, “en daarmee kan het een aanleiding zijn om een financieel adviseur te benaderen. Het voordeel is dat er dan al veel voorwerk is gedaan, dus dat scheelt de adviseur administratief werk. ‘Ik denk vooruit’ is ook een handige tool voor adviseurs om mee te nemen naar gesprekken met werkgevers en werknemers. Zo bereik je meteen de groep die zich niet zo snel in pensioen en/of andere financiële vraagstukken verdiept.”