Hoe blijf je geldzorgen de baas? 8 tips van financieel psycholoog Anne Abbenes

Financiële stress kan op termijn flinke impact op onze gezondheid hebben, vertelt Anne. “Er is een relatie tussen financiële stress en lichamelijke klachten. Zo kan financiële stress leiden tot ontstekingen in het lichaam en een toename van mentale klachten. Chronische stress die niet behandeld wordt, kan angst, slapeloosheid, spierpijn, een hoge bloeddruk en een verzwakt immuunsysteem tot gevolg hebben. Ook kan financiële stress bij gezinnen leiden tot problematisch gedrag bij kinderen, fysieke pijn en echtscheidingen veroorzaken. Wat vooral zorgwekkend is, is dat de gevolgen van financiële stress ook aanhouden als de geldproblemen opgelost zijn.” Daarom is het zo belangrijk ervoor te zorgen dat we onze geldzorgen niet de overhand laten nemen. Hoe doe je dat? Anne geeft 8 tips.

“Zorgen over geld kunnen ons soms bij de keel grijpen. Maar wat je ook doet, handel niet meteen. Dan zit je brein namelijk in de paniekmodus. Zeg dus niet direct je sportschoolabonnement op, maar laat er altijd een dag of twee overheen gaan. Het is belangrijk dat je je emoties herkent, laat doordringen wat je voelt en begrijpt dat je emoties normaal zijn. In die tijd kan je brein van paniek naar rust gaan. Vanuit die ‘rusttoestand’ kun je weer helder beslissingen nemen.”

“Lukt het niet die rustige toestand te bereiken? Confronteer jezelf dan met je angsten Bedenk voor jezelf wat het slechtst mogelijke scenario van je geldzorgen is. ‘Je bent dus bang straks je rekeningen niet meer te kunnen betalen, wat gebeurt er dan? Dan kun je je niet meer op je werk concentreren. Wat is het ergste wat er dan kan gebeuren? Je kunt overspannen raken en thuis komen te zitten. En dan? Dan zou je in een heel slecht scenario ontslagen kunnen worden. En dan? Dan raak je misschien wel je huis kwijt. Wat is dan het ergste? Dan moet je bij je ouders gaan wonen.’ Door jezelf steeds de ‘en dan?’-vraag te stellen kom je erachter dat het antwoord nooit is dat je doodgaat. In de westerse wereld zal je niet zo snel aan geldzorgen overlijden. Zodra je brein doorheeft dat er geen levensbedreigende situatie is, kan het weer helder nadenken.”

“Als we iets opschrijven, geven we ons brein de gelegenheid het te verwerken. Om terug te komen op dat sportschoolabonnement dat je denkt op te moeten zeggen: schrijf op wat het je elke maand kost, maar ook waarom je zo graag naar de sportschool gaat. Doe dat ook voor andere kostenposten en zorgen die je daarover hebt. Door dingen op te schrijven, helpen we ons brein weer rustig te worden.”

“Schrijf eerst je uitgaven op. Dat zijn de vaste lasten en zaken die voor jou belangrijk zijn. Heb je zo’n hectische baan dat je wekelijkse yogasessies voor jou een must zijn, dan zijn dat voor jou vaste lasten. Net zoals een goed internetabonnement voor een zzp’er ook een vaste last kan zijn. Denk na over de dingen die voor jou het belangrijkst zijn. Waar ben je gepassioneerd over? Wees specifiek over je doelen. Stel je dan voor dat je die doelen bereikt hebt. Als je dit helder voor ogen hebt, zet dan de uitgaven die daarbij horen op een rij. Kijk vervolgens goed naar je inkomsten. Is het niet genoeg? Schrap dan dingen die je misschien toch niet per se nodig hebt.”

“Het klinkt als een kleine aanpassing, maar voor ons brein maakt het een enorm groot verschil. Als je geldzorgen hebt, zeggen mensen vaak dat je met van alles moeten stoppen. Consuminderen is goed, bewust geld uitgeven is dat ook, maar een consu-’crashdieet’ niet. Die hond die elke maand best veel geld kost, kan de redder van het gezin zijn. En je sportabonnement kan precies zijn wat jij nodig hebt om op de been te blijven. Het woord ‘budget’ hoort bij dat niet-effectieve ‘crashdieet’ waar je weg van wil blijven. ‘Je uitgavenplan bijstellen’ klinkt veel positiever. Dat doet veel met het brein en met ons stressniveau.”

“Nog zo’n goede oefening: de dankbaarheidsoefening. Wie zich zorgen maakt, wil nog weleens uit het oog verliezen wat er wél goed gaat. Schrijf op – uiteraard – waar je zoal dankbaar voor bent in je leven. Liefst hang je het dankbaar lijstje daarna op de ijskast.”