Alle soorten warmtepompen voor je op een rijtje gezet

Een hybride warmtepomp met buitenunit noemen we ook wel een hybride lucht-waterwarmtepomp. Dit type pomp haalt warmte uit de buitenlucht en heeft hiervoor een buitenunit. Deze buitenunit is qua afmetingen vergelijkbaar met de buitenunit van een airco. In de buitenunit zit een ventilator, die gaat draaien als er warmte nodig is. Dit draaien maakt geluid, dus de buitenunit moet op een slimme plek worden neergezet.

Behalve een buitenunit heeft een hybride warmtepomp ook een binnenunit. Deze is ongeveer zo groot als een halve cv-ketel en komt zo dicht mogelijk in de buurt van de cv-ketel te hangen. De binnenunit van een hybride warmtepomp geeft de warmte van de bron af aan het verwarmingswater. Je kunt in vrijwel elke woning een hybride warmtepomp installeren, maar hoe beter je gaat isoleren, hoe effectiever deze is. 

Een hybride lucht-waterwarmtepomp kost ongeveer € 6.000 waarvoor je € 2.500 subsidie kan krijgen. Als je er meteen een cv-ketel bij koopt, dan kost dat ongeveer € 8.000. Dit is even een investering, maar je bespaart doordat je veel minder gas gaat gebruiken.

Een volledig elektrische warmtepomp met buitenunit wordt ook wel een volledig elektrische lucht-waterwarmtepomp genoemd. Dit type warmtepomp haalt warmte uit de buitenlucht en heeft hiervoor een buitenunit. Deze buitenunit is qua afmetingen iets groter dan de buitenunit van een airco. In de buitenunit zit een ventilator, die gaat draaien als er warmte nodig is. Dit draaien maakt geluid, dus de buitenunit moet op een slimme plek worden neergezet.

Behalve een buitenunit heeft een volledig elektrische warmtepomp ook een binnenunit. Deze is ongeveer zo groot als een grote koelkast. De binnenunit komt op de plek van de oude cv-ketel te staan, of hierbij zo dicht mogelijk in de buurt. De binnenunit geeft niet alleen de warmte van de bron af aan het verwarmingswater,  maar heeft ook een voorraadvat voor het warme water voor de douche en keuken. Redelijke of goede isolatie is bij dit type warmtepomp wel een voorwaarde om je woning goed te verwarmen. Voor heel koude dagen heeft deze warmtepomp ook een elektrisch element dat de temperatuur tijdelijk kan verhogen

Een volledig elektrische lucht-waterwarmtepomp kost ongeveer € 12.000 waarvoor je € 3.000 subsidie kan aanvragen. Soms komen hier nog extra kosten bij voor het aanpassen van de verwarming in je woning. Dit is een behoorlijke investering, maar je gaat ook behoorlijk besparen doordat je geen gas meer verbruikt.

Een volledige elektrische warmtepomp met bodembron noemen we ook wel een bodem-waterwarmtepomp. Deze warmtepomp gebruikt warmte uit de bodem en verwarmt hiermee het verwarmingswater en water voor de keuken en douche. Voor de aanleg van de bodembron moeten heel diepe gaten in de grond geboord worden, van bijvoorbeeld wel 80 meter diep. Omdat bestaande tuinen hier niet altijd toegankelijk voor zijn, wordt dit type warmtepomp vaker toepast in nieuwbouwwoningen.

Behalve een buitenunit heeft een volledig elektrische warmtepomp ook een binnenunit. Deze is ongeveer zo groot als een grote koelkast. De binnenunit komt op de plek van de oude cv-ketel te staan, of hierbij zo dicht mogelijk in de buurt. De binnenunit geeft niet alleen de warmte van de bron af aan het verwarmingswater,  maar heeft ook een voorraadvat voor het warme water voor de douche en keuken. Redelijke of goede isolatie is bij dit type warmtepomp wel een voorwaarde om je woning goed te verwarmen. Voor heel koude dagen heeft deze warmtepomp ook een elektrisch element dat de temperatuur tijdelijk kan verhogen

Een bodem-waterwarmtepomp kost zo’n € 26.500, vooral vanwege de (kostbare) installatie van de bodembron. Je kunt er wel subsidie voor krijgen: zo'n € 5.100.  

Een PVT-warmtepomp heeft geen buitenunit in je tuin, maar haalt de warmte uit panelen op het dak: dit noemen we PVT-panelen. Deze PVT-panelen wekken zonnestroom op en dienen tegelijkertijd als bron voor je warmtepomp. Zo benut je de ruimte op je dak heel slim. En in tegenstelling tot de buitenunit maken de panelen géén geluid.

De warmtepomp met PVT-panelen heeft ook een binnenunit . Deze is ongeveer zo groot als een grote koelkast. De binnenunit komt op de plek van de oude cv-ketel te staan, of hierbij zo dicht mogelijk in de buurt. De binnenunit geeft niet alleen de warmte van de bron af aan het verwarmingswater,  maar heeft ook een voorraadvat voor het warme water voor de douche en keuken. Voor de stroomopwekking wordt er ook nog een omvormer geplaatst.

Redelijke of goede isolatie is bij dit type warmtepomp wel een voorwaarde om je woning goed te verwarmen. Voor heel koude dagen heeft deze warmtepomp ook een elektrisch element dat de temperatuur tijdelijk kan verhogen. De kosten voor een volledig elektrische warmtepomp met PVT-panelen zijn hoger dan de kosten voor een volledig elektrische lucht-waterwarmtepomp. De aanleg is namelijk complexer, omdat de PVT-panelen onderling zijn verbonden met leidingen die de warmte naar de warmtepomp afvoeren.

Een monoblock-warmtepomp voor binnen heeft geen binnenunit en buitenunit, maar alle onderdelen in één apparaat. Dit apparaat wordt in huis geplaatst, naast of in plaats van de cv-ketel. Een monoblock-warmtepomp is groter dan de binnenunit van een standaard warmtepomp en heeft het formaat van een grote staande koelkast. Voor de toevoer van lucht moeten aan- en afvoerkanalen worden aangelegd, waarvoor vaak aanpassingen nodig zijn in het dak of de gevel. Dit type warmtepomp wordt daarom vaak geplaatst in renovatieprojecten van woningcorporaties. 

Een monoblock-warmtepomp is er als hybride variant die samenwerkt met de cv-ketel en als volledig elektrische variant. Bij volledig elektrisch gebruik is er een voorraadvat voor warm water nodig, dat vaak in hetzelfde apparaat is verwerkt. In het geval van een redelijke of goede isolatie kan een monoblock-warmtepomp je woning altijd warm krijgen. Het aanbod is momenteel echter nog erg beperkt, dus ook van de kosten is er nog geen duidelijk beeld.

Een monoblock-warmtepomp voor buiten heeft geen binnenunit en buitenunit, maar alle onderdelen in één apparaat. Dit apparaat wordt in de tuin, garage of schuur geplaatst, het liefst zo dicht mogelijk bij de woning. Zo is er zo min mogelijk warmteverlies. Omdat alle onderdelen zijn geïntegreerd is de monoblock-warmtepomp voor buiten groter dan een standaard warmtepomp-buitenunit. Denk hierbij aan zo’n 1 tot 3 keer het formaat van een buitenunit van een airco. Het exacte formaat hangt af van het vermogen van de warmtepomp. Bij grotere units hoeft de ventilator minder te draaien, waardoor de unit wat minder geluid maakt.

De monoblock-warmtepomp voor buiten is beschikbaar in een hybride variant en een volledig elektrische variant. Bij hybride gebruik is binnen alleen ruimte nodig voor een warmtewisselaar, bij een volledig elektrische monoblock-warmtepomp voor buiten is in huis nog ruimte nodig voor een voorraadvat met warm water, dat ongeveer het formaat heeft van een flinke koelkast. Het aanbod monoblock-warmtepompen voor buiten is momenteel nog erg beperkt, dus ook van de kosten van dit type warmtepomp is er nog geen duidelijk beeld.

Een ventilatiewarmtepomp maakt gebruik van warmte uit de ventilatielucht om je woning (gedeeltelijk) mee te verwarmen. Dit type wordt ook wel lucht-waterwarmtepomp genoemd en is geschikt voor woningen die mechanische ventilatie hebben waarbij de lucht wordt afgezogen. Veel huizen die gebouwd zijn tussen 1976 en 2000 hebben deze vorm van ventilatie.

Wordt de warmte uit de ventilatielucht al gebruikt, bijvoorbeeld met balansventilatie waarmee ook lucht je woning in wordt geblazen? Dan is  dit type warmtepomp niet geschikt voor jouw woning. De ventilatiewarmtepomp komt in plaats van je ventilatiebox en heeft ongeveer hetzelfde formaat. 
Een ventilatiewarmtepomp bij een bestaande cv-ketel kost ongeveer € 4.500, waarvoor je € 2.250 subsidie kunt krijgen.

Een hoge temperatuur warmtepomp gebruikt de buitenlucht als warmtebron en is dus een lucht-waterwarmtepomp. Dit type kan weliswaar hogere temperaturen leveren dan een standaard warmtepomp, maar werkt op deze temperaturen ook minder zuinig. Daarom is een hoge temperatuur warmtepomp alleen aan te raden in uitzonderlijke omstandigheden, bijvoorbeeld wanneer een woning niet goed geïsoleerd kan worden. 

In het voor- en najaar (als de warmtevraag klein is) werkt deze warmtepomp op een beperkt vermogen en blijft de temperatuur van het cv-water laag. Dit noemen we ook wel moduleren. Bij deze temperaturen heeft de warmtepomp een hoog rendement, zelfs iets hoger dan van een standaard warmtepomp. Neemt de warmtevraag in de winter toe, dan kan de warmtepomp de temperatuur van het cv-water hoger laten oplopen, tot wel 70 graden. Het energiegebruik kan echter aanzienlijk stijgen bij gebruik op zulke hoge temperaturen.

Door de afwijkende constructie zijn de kosten voor een hoge temperatuur warmtepomp hoger dan die voor een standaard warmtepomp.

Sommige airco’s met een buitenunit kunnen ook omgedraaid worden. De airco haalt dan de warmte uit de buitenlucht en geeft deze af aan de lucht in de woning. Het is hiermee dus een lucht-luchtwarmtepomp. De airco verwarmt alleen de ruimte waarin een binnenunit is geplaatst. Om meerdere ruimtes te verwarmen, heb je meerdere airco’s nodig. Meerdere binnenunits aansluiten op een buitenunit met een groot vermogen kan ook, maar is minder efficiënt.

Het verwarmen met een airco geeft een ander gevoel dan verwarmen met centrale verwarming en radiatoren: de warmte kan namelijk  als ‘tocht’ aanvoelen. Een moderne airco met energielabel A++ of hoger heeft hetzelfde rendement als een lucht-waterwarmtepomp.

De kosten voor een lucht-luchtwarmtepomp zoals een airco zijn relatief laag in vergelijking met andere warmtepompen. Voor een lucht-luchtwarmtepomp kun je echter geen subsidie krijgen. Ook kun je deze niet betalen met geld van de Verduurzamingshypotheek.

Een warmtepompboiler is simpelweg een warmtepomp met een boilervat, specifiek voor warm water voor in de keuken en badkamer. Een warmtepompboiler zorgt alleen voor warm tapwater, niet voor de verwarming van je huis. Je kunt deze bijvoorbeeld overwegen als je huis is aangesloten op een warmtenet. Dit type boiler heeft een elektrische naverwarmer die het voorraadvat af en toe tot boven de 60 graden verwarmt om legionella tegen te gaan.