Heb je een levensverzekering of uitvaartverzekering? En telt die mee als spaargeld of belegging (vermogen) in box 3? Dan kan dit invloed hebben op de belasting die je betaalt. De regels voor belasting in box 3 zijn de afgelopen jaren vaak veranderd. Op deze pagina leggen we dit verder uit. Je leest ook de antwoorden op veelgestelde vragen.
Box 3 gaat over belasting die je betaalt over je spaargeld en beleggingen. Dit heet je vermogen. Je vermogen is het totaal van wat je bezit, min je schulden.
Soms hoort een levensverzekering of uitvaartverzekering ook bij je vermogen. Dan moet je er belasting over betalen. In sommige gevallen krijg je een vrijstelling. Dat betekent dat je geen belasting betaalt over (een deel van) het bedrag.
Sinds 2017 gebruikt de Belastingdienst een vaste schatting voor rendement. Rendement is de winst die je maakt met je spaargeld of beleggingen. Ze gingen ervan uit dat je meer winst maakt als je meer geld hebt. De hoogste rechter (de Hoge Raad) vond in 2021 dat deze manier niet eerlijk is. Daarom moest de overheid mensen vanaf 2017 herstel bieden: je krijgt mogelijk geld terug als je te veel belasting betaalde.
Omdat er nog geen nieuwe regels zijn voor box 3, gelden er nu tijdelijke wetten: de Herstelwet (2017–2022) en de Overbruggingswet (vanaf 2023). Deze wetten houden al iets meer rekening met hoe jouw geld verdeeld is (bijvoorbeeld spaargeld of beleggingen). Maar ze werken nog steeds met een schatting over hoeveel rendement je hebt behaald.
Op 6 juni 2024 besloot de rechter dat ook deze tijdelijke regels niet goed genoeg zijn. Daarom krijgen mensen geld terug als ze kunnen laten zien dat hun werkelijke rendement lager was dan het bedrag waarover ze belasting hebben betaald.
In oktober of november 2024 heb je hierover een brief van de Belastingdienst gehad. Daarin staat of je jouw echte winst (werkelijke rendement) mag doorgeven. Die brief krijg je alleen als je volgens de Belastingdienst misschien te veel belasting hebt betaald.
Je moet dan laten zien dat jouw echte rendement lager was dan het bedrag waarover je belasting betaalde. Dit heet de tegenbewijsregeling.
Vanaf de zomer van 2025 kun je je werkelijke rendement doorgeven via Mijn Belastingdienst. Voor elk jaar waarvoor je dat mag doen, krijg je een aparte brief.
Let op voor de jaren 2017 tot en met 2020
Wil je geld terug over de jaren 2017 tot en met 2020? Dan moet je toen al bezwaar hebben gemaakt, of op 24 december 2021 nog bezwaar of beroep hebben kunnen indienen.
Staat in die brief dat je jouw werkelijke rendement in box 3 mag doorgeven? Dan kun je het formulier ‘Opgaaf werkelijk rendement’ invullen in Mijn Belastingdienst. De meeste gegevens die je moet invullen heb je al eens gebruikt bij je belastingaangifte. Is je werkelijke rendement lager dan wat de Belastingdienst heeft berekend? Dan betaal je misschien minder belasting, of krijg je geld terug.
Meer informatie vind je op de website van de Belastingdienst of op de pagina met veelgestelde vragen en antwoorden. Ook voor persoonlijke hulp en inhoudelijke vragen kun je bij de Belastingdienst terecht.
Neem dan gerust contact met ons op. Ga naar de contactpagina van onze uitvaartverzekering of onze levensverzekeringen. Kies de manier van contact opnemen die jij prettig vindt. We helpen je graag.
Je kunt op twee manieren controleren of je verzekering in box 3 valt:
- Je ontvangt elk jaar een fiscale jaaropgave van ons.
- Je hebt de verzekering eerder opgegeven in box 3.
Heb je een verzekering die in box 3 valt? Dan krijg je vóór eind februari een overzicht van ons. Dit heet een fiscale jaaropgave. Daarin staat de fiscale waarde van je verzekering. Die waarde heb je nodig voor je belastingaangifte. Je krijgt de fiscale jaaropgave per post of via je a.s.r.-account.
Let op: Heb je een Kapitaalverzekering Eigen Woning (KEW) of een lijfrenteverzekering? Dan valt je verzekering in box 1, niet in box 3. Je krijgt dan geen fiscale jaaropgave.
Heb je een verzekering die in box 3 valt? En heb je een brief gekregen van de Belastingdienst waarin staat dat je het formulier ‘Opgaaf Werkelijk Rendement’ (OWR-formulier) mag invullen? Dan kun je misschien gebruikmaken van de tegenbewijsregeling. Met dat formulier kun je laten zien hoeveel rendement (winst of rente) je écht hebt gekregen op je vermogen.
Is dat minder dan het bedrag waar de Belastingdienst eerder mee heeft gerekend? Dan kun je misschien een deel van de betaalde belasting terugkrijgen. Deze regeling geldt voor belastingjaren vanaf 2017.
Heb je een levens- of uitvaartverzekering die meetelt als vermogen in box 3? Dan heb je van je verzekering deze gegevens nodig:
- De waarde van je verzekering op 1 januari en 31 december van het belastingjaar waarover je je werkelijke rendement gaat doorgeven.
- De premies die je voor je verzekering hebt betaald in het belastingjaar waarover je je werkelijke rendement gaat doorgeven.
- Een mogelijke uitkering uit je verzekering in het belastingjaar waarover je je werkelijke rendement gaat doorgeven. Bijvoorbeeld omdat je je verzekering (gedeeltelijk) hebt stopgezet. Of omdat je verzekering de einddatum heeft bereikt.
Op de website van de Belastingdienst staat een checklist. Daar kun je ook zien welke gegevens je nodig hebt. Je levens- of uitvaartverzekering in box 3 valt onder ‘andere bezittingen’.
De waarde van je verzekering vind je in de fiscale jaaropgave. Dit is een overzicht dat je elk jaar van ons krijgt, meestal vóór eind februari. Daarin staat de waarde van je verzekering op 1 januari van het jaar. Die waarde gebruik je ook als de waarde op 31 december van het jaar ervoor.
Voorbeeld: De waarde op 1 januari 2025 is hetzelfde als de waarde op 31 december 2024.
Heb je je verzekering stopgezet of heeft je verzekering de einddatum bereikt? En is er een bedrag uitgekeerd? Dan heb je daarover een bevestigingsbrief van ons ontvangen. In die bevestigingsbrief staat het bedrag dat is uitgekeerd.
Heb je een direct ingaande lijfrenteverzekering in box 3? Dan krijg je regelmatig een bedrag uitgekeerd. Deze betalingen staan meestal niet in je fiscale jaaropgave. Ook deze bedragen kun je terugvinden in je eigen administratie.
De waarde van je verzekering staat in je fiscale jaaropgaven of in overzichten die je eerder van ons hebt ontvangen. Je hoeft deze gegevens dus niet opnieuw op te vragen. De betaalde premies vind je terug in je eigen administratie, bijvoorbeeld op je bankafschriften of in eerdere overzichten van ons.
Kun je de jaaropgaven of overzichten niet meer vinden? Dan kun je ze vinden in je a.s.r. account. Of je kunt een kopie bij ons opvragen.
Je bent niet verplicht om opnieuw gegevens aan te leveren. De Belastingdienst biedt je de mogelijkheid om belasting terug te vragen als je werkelijke rendement lager was dan het fictieve rendement. Om dat te kunnen beoordelen, hebben zij opnieuw gegevens van je nodig.
Je krijgt voor elk jaar dat je je werkelijke rendement mag doorgeven een aparte brief van de Belastingdienst.
Je bent niet verplicht om je werkelijke rendement door te geven. Je kunt per jaar zelf bepalen of het voor jou zin heeft.