's Nachts autorijden naar de wintersport: verstandig?

Auto inpakken, nog even de bandenspanning checken, want je winterbanden had je al geregeld. Voldoende ruitenvloeistof en de trip naar Frankrijk, Oostenrijk of Zwitserland kan beginnen.En wat velen van ons doen, is dan ‘s nachts naar hun wintersportbestemming rijden. Dit lijkt logisch, want je wilt geen dag missen. ‘s Middags hup op de piste en lekker genieten van de sneeuw. Maar is dit wel zo’n goed idee?

Als je naar de cijfers kijkt, dan is ‘s nachts naar je wintersportbestemming rijden geen goed idee. Er zijn veel manieren waarop onvoldoende slaap dodelijk kan zijn. Sommige hebben tijd nodig, anderen slaan snel toe. Want als er een hersenfunctie is die al onder het geringste slaaptekort bezwijkt, dan is het je concentratie, en het meest opvallende én dodelijke maatschappelijke gevolg van concentratieverlies is slaperigheid achter het stuur.

In 15% tot 20% van de ernstige verkeersongevallen speelt vermoeidheid een rol. Maar als je kijk naar de dodelijke verkeersongevallen, dan speelt vermoeidheid in 50% van de gevallen een rol. Je brengt dus niet alleen jezelf in gevaar door ‘s nachts te rijden, maar ook je omgeving of de mensen die je dierbaar zijn die in dezelfde auto zitten. 

Ondanks alle goede voorbereidingen neem je een groot risico door ‘s nachts te gaan rijden. En natuurlijk zijn er voldoende argumenten om ‘s nachts te gaan rijden: minder files, lekker rustig op de weg, je bespaart een hotelovernachting en rond lunchtijd ben je al lekker op de plaats van bestemming. 

En waarom niet? Je hebt maar een weekje en de vakantie is zo weer voorbij. Alleen vertelt je interne klok of bioritme een heel ander verhaal. ‘s Nachts hoor je te slapen, dus ga naar bed, ga slapen, zegt je interne klok. 

Maar waarom is dit dan zo gevaarlijk? Het inpakken van de auto duurt altijd langer en het tijdstip van naar bed gaan schuift ook steeds verder op. Je was al moe van de drukke werkweek en je hebt maar 4,5 uur geslapen op het moment dat je vertrekt. 

Hiermee neemt de kans op een ‘microslaap’ enorm toe.Tijdens een microslaap zijn je hersenen heel even blind voor de buitenwereld. Of anders gezegd: ze verliezen een ogenblik lang niet alleen het gezichtsvermogen, maar alle vormen van waarneming. En het enge is, meestal besef je het zelf niet eens. Maar je verliest de controle over al je motorische functies. Ook die waarmee je stuurt of remt. Een paar seconden is genoeg om een ongeluk te veroorzaken. Bij 100 km per uur kan dit verstrekkende gevolgen hebben. 

Bovendien vraagt ‘s nachts rijden meer concentratie van ons dan overdag. In 2015 deed Katja Schuurman in een aflevering van Bodyscan mee aan een interessant experiment. Ze stapte achter het stuur nadat ze 24 uur niet had geslapen. Dit werd allemaal gefilmd. Ze week maar liefst 1,35 meter af van haar rijbaan waardoor een levensgevaarlijke situatie had kunnen ontstaan: Ze zei achteraf dat ze het heel eng vond omdat: “je totaal geen controle meer hebt over jezelf.”

Als je maar 4 of 5 uur hebt geslapen en dan naar je wintersportadres rijdt, dan loop je ook nog een ander risico. De kans op een blessure tijdens het skiën door te weinig te slapen neemt met maar liefst met 70% toe. Dit is een onderzoek uit 2014 uitgevoerd onder jonge sporters die te weinig hadden geslapen. 

Het advies is overduidelijk: rijd niet ‘s nachts naar je wintersportbestemming. Neem iets meer de tijd en plan je wintersport vakantie bijvoorbeeld van zondag op zondag. En rijdt overdag. Dan kan je veilig genieten van een welverdiende wintersportvakantie. Fijne reis!

Floris Wouterson is slaapexpert en is gespecialiseerd in het helpen van ondernemers, atleten en high performers om met slaap hun prestaties, humeur en levenskwaliteit sterk te verbeteren. Hij is een veelgevraagd spreker en adviseur van bedrijven en de auteur van de bestseller SuperSlapen, wat een 5 sterren review kreeg van het NRC Handelsblad en als
beste boek werd gekozen van de boeken over slaap die in een jaar tijd zijn verschenen. Meer info vind je op zijn website.