"Of ik wát heb gelezen? Mijn UPO?" (Uniform Pensioenoverzicht)
Waarom je moet weten wat een UPO is
Wat is een UPO? De afkorting staat voor Uniform Pensioenoverzicht. Als je niet weet hoeveel pensioen je hebt opgebouwd, loop je het risico om voor onaangename verrassingen komen te staan. Op een UPO lees je hoeveel pensioen je opgebouwd hebt. Het is een eerste stap om die onaangename verrassingen te voorkomen. In dit blog zijn Marijn (29) en Sabine (48) aan het woord. Marijn heeft geen idee wat een UPO is en Sabine vertelt waarom je dit wel zou moeten weten.
Krijg binnen 10 minuten inzicht in je financiële situatie, nu én later. En zet je eerste stap vooruit.
"Of ik wát heb gelezen? Mijn UPO? Ik weet niet eens wat het is." Marijn is 29 en begin dit jaar vast in dienst als redacteur bij een tv-programma. "Toen ik m’n contract bij de omroep tekende heb ik eigenlijk niet naar mijn pensioenregeling gekeken. Tijdens de gesprekken heb ik hier ook niet specifiek om gevraagd." Waarom dat niet in haar opkomt? "Tja, ik ga er eigenlijk vanuit dat dat bij de omroep goed geregeld is. En omdat ik nog zo jong ben, geen koophuis heb en dit pas m’n eerste vaste baan is, houd ik me nog niet bezig met 'later'."
Het UPO staat voor Uniform Pensioenoverzicht en is een overzicht met een indicatie van wat je aan pensioen hebt opgebouwd, evenals het maximale pensioeninkomen dat je bij je huidige werkgever nog kan opbouwen. Je ontvangt van elke pensioenuitvoerder een UPO (per werkgever waar je voor gewerkt hebt).
Mensen die niet weten wat een UPO is komt financieel planner Sabine regelmatig tegen. Dat is weliswaar begrijpelijk, maar ook onverstandig. Want net zo vaak als ze mensen het 'dat komt later wel'-argument hoort gebruiken, ziet Sabine ze schrikken als ze hen vertelt hoeveel pensioeninkomen ze tot nu toe hebben opgebouwd. “Wat, zo weinig maar?”
Sabine: "Vroeger werkten we ons hele leven vaak bij dezelfde werkgever, met hoogstens een enkele keer een wisseling. Bij die werkgever bouwde je een vast pensioen op - elk jaar gegarandeerd 2% van je eindloon -, waarmee je uiteindelijk op een pensioen ter hoogte van ongeveer 70% van je inkomen uitkwam. Those were the days.
Pensioenuitvoerders staan onder druk en zijn op andere stelsels overgegaan - voornamelijk het premiestelsel - waardoor je als werknemer minder zekerheid hebt over het bedrag dat op pensioenleeftijd wordt uitgekeerd. In combinatie met het feit dat mensen nu steeds vaker van werkgever wisselen, wordt het verschil tussen je huidige inkomen en wat je uiteindelijk aan pensioen opbouwt steeds groter. Lees: ontvang je uiteindelijk steeds minder pensioen."
Lees ook: Kun je 100 jaar worden met genoeg pensioen?
Sabine: "Toegegeven, het is niet het meest makkelijke papierwerk om meteen te doorgronden, maar laat je daar niet door ontmoedigen en lees ‘m toch. Waar je vooral naar moet kijken is naar het pensioeninkomen dat je tot dusver hebt opgebouwd. Daarnaast is het ook belangrijk te kijken naar je nabestaandenpensioen (wat je partner en kinderen krijgen in geval van jouw overlijden) en of - en zo ja, hoe hoog - je verzekerd bent tegen arbeidsongeschiktheid."
Lees ook: 5 zaken die je regelt om je partner na overlijden financieel goed achter te laten
"Je kunt ook terecht op een hele handige site van de overheid: mijnpensioenoverzicht.nl. Inloggen doe je met je DigiD. Je krijgt dan een overzicht van alles wat je tot dusver aan pensioen én AOW hebt opgebouwd - en bij welke werkgevers. Veel mensen vinden dat handiger dan alle UPO’s erbij pakken, want je krijgt immers een aparte UPO van elke werkgever waarbij je pensioen hebt opgebouwd. Let wel op: je arbeidsongeschiktheidspensioen staat niet op mijnpensioenoverzicht.nl."
"Als je bij een pensioenfonds pensioen opbouwt dan heb je te maken met de dekkingsgraad. Dit is het indexcijfer dat aangeeft hoe ‘gezond’ het bewuste pensioenfonds is (pensioenverzekeraars hebben geen dekkingsgraad). De dekkingsgraad staat overigens niet altijd op het UPO vermeld. In dat geval moet je die opzoeken op de site van het pensioenfonds. Idealiter is de dekkingsgraad van een uitvoerder minimaal 110, en nooit lager dan 104. Is ‘ie dat wel? Balen, want daar kun je helemaal niets aan of tegen doen, behalve zelf actief op zoek gaan naar een aanvulling op je pensioen."
"Voor je financiële planning (en hier kun je eigenlijk niet vroeg genoeg mee beginnen). Maar ook wanneer je een lening of hypotheek aanvraagt, bijvoorbeeld. In het geval van een echtscheiding is het goed om te bekijken hoeveel pensioen - althans, het deel dat tijdens jullie huwelijk opgebouwd is - verdeeld wordt."
Aan de slag met je financiële planning? Ontdek via onze tool van 'Ik denk vooruit' wat kan en krijg een plan.
Inzicht in je pensioenopbouw is voor iedereen belangrijk, maar volgens Sabine is het voor vrouwen extra belangrijk. "Vaak gaan vrouwen minder werken als kinderen jong zijn. Veel van hen zijn zich helaas niet bewust van de flinke consequenties die dat heeft op hun pensioenopbouw. Wie van een vijfdaagse naar een driedaagse werkweek gaat, komt voor een flink pensioengat te staan. Het is belangrijk om daar duidelijke afspraken met je partner over te maken. En, misschien nog wel belangrijker: te kijken hoe je zelf dat gat kunt aanvullen, bijvoorbeeld door te sparen en of te beginnen met beleggen. En het allerbelangrijkste: om daar vooral niet te lang mee te wachten."
Lees ook Parttime werken: een sprookje met een ongelukkig einde?
"Dat je 'later' voor onaangename verrassingen komt te staan en het ineens met aanzienlijk minder pensioeninkomen moet doen dan je gedacht, verwacht en gehoopt had. Als je je nú inleest, kun je nog maatregelen treffen. Een financieel adviseur raadplegen kan van pas komen."
Marijn schrikt niet van bovenstaande. Oké, misschien een heel klein beetje. "Ik realiseer me dat het slimmer is om niet alleen te vertrouwen op mijn werkgeverspensioen. Gelukkig hebben mijn ouders me meegegeven dat ik altijd m’n eigen broek - of rok - op moet kunnen houden. Dus heb ik tijdens mijn horecabaantjes altijd iets opzijgezet. Zo ben ik stiekem dus onbewust heel bewust bezig geweest met 'later', haha."
Dit blog is eerder gepubliceerd op 4 mei 2021 en 25 juni 2020.
