Machtsmisbruik en met name seksueel grensoverschrijdend gedrag is een actuele maatschappelijke discussie geworden; wangedrag komt in alle sectoren voor. Wat is grensoverschrijdend gedrag? En hoe voldoe je als werkgever aan de wettelijke verplichting om een veilige werkomgeving te bieden? Lees hier meer over hoe een vertrouwenspersoon een organisatie adviseert over het voorkomen of tegengaan van ongewenst gedrag.
Wanneer iemand niet instemt met de handelingen van de ander kun je spreken van grensoverschrijdend gedrag. Niet elke flauwe, of per ongeluk misplaatste opmerking valt onder grensoverschrijdend gedrag. Maar dat is het wel als het structureel wordt, bijvoorbeeld wanneer steeds dezelfde medewerker flauwe grappen moet verduren.
Seksueel grensoverschrijdend gedrag is elke vorm van seksuele toenadering, verzoeken om seksuele gunsten of ander seksueel getint gedrag in de werkomgeving, dat als ongewenst wordt ervaren. Dus alle opmerkingen, gebaren en handelingen die een seksueel karakter hebben en die het slachtoffer als ongewenst ervaart.
Niet de intentie van de dader is leidend in of iets grensoverschrijdend is. Seksueel grensoverschrijdend gedrag kan ook onbewust voorkomen. Maar dit is net zo schadelijk voor het slachtoffer.
De negatieve gevolgen van ongewenst gedrag binnen je bedrijf zijn aanzienlijk. Het belemmert een goede sfeer op de werkvloer en het werkgeluk van je medewerkers. Het leidt uiteindelijk tot verminderde productiviteit en extra - langdurig - verzuim door psychosociale (over)belasting (PSA). PSA ontstaat vooral als iemand te maken krijgt met wangedrag, zoals seksueel grensoverschrijdend gedrag, intimidatie, pesten, discriminatie en agressie.
Kortom, elke vorm van grensoverschrijdend gedrag in je organisatie heeft behoorlijke consequenties. Naast de financiële gevolgen door extra verzuim en verminderde productiviteit, en de psychosociale schade bij het slachtoffer, tast machtsmisbruik en wangedrag ook de reputatie van je bedrijf aan.
Vanuit de Arbowet ben je als werkgever wettelijk verplicht een veilige werkomgeving te bieden aan je werknemers. Bij bedrijven met personeel, ongeacht de grootte van de organisatie, is dit onderdeel van de Risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E). Daar hoort ook bij het - zoveel mogelijk - voorkomen van ongewenst gedrag op de werkvloer. Stel dus een deugdelijk plan van aanpak op, over:
Het begint hoe dan ook bij sociale veiligheid binnen je organisatie. Zorg voor een gezonde bedrijfscultuur, waar werknemers zich vrij voelen om zich uit te spreken en waar collega’s kunnen worden aangesproken op ongewenst gedrag. Een vertrouwenspersoon die toegankelijk, laagdrempelig en bereikbaar is, kan hierin veel betekenen. Hij of zij biedt slachtoffers een luisterend oor, adviseert over hoe je omgaat met het ongewenste gedrag en welke stappen er genomen kunnen worden om de situatie op te lossen. Hij of zij kan je ook helpen bij het creëren van een veilig gevoel op de werkvloer. Neem passende maatregelen zodra je signalen ontvangt van ongewenst gedrag, zodat het voor ieder een veilige werkomgeving is en blijft.
Is er bij jouw organisatie nog geen vertrouwenspersoon waar medewerkers terecht kunnen? Zorg hiervoor. Alleen al het aanstellen van een vertrouwenspersoon is een belangrijk signaal dat je grensoverschrijdend gedrag niet tolereert. Dit werkt ook preventief.
Je kunt kiezen voor een externe vertrouwenspersoon, buiten de organisatie. De arbodiensten die de Arbomodules van a.s.r. invullen bieden je de mogelijkheid om tegen een vergoeding gebruik te maken van een vertrouwenspersoon.
Maar wist je dat je ook iemand binnen de organisatie kan opleiden tot vertrouwenspersoon? Zo’n functie moet dan wel op een goede manier worden ingericht. ArboNed kan je hierover informeren. Heb je bij a.s.r. een inkomensverzekering? Dan kan je een van jouw medewerkers de ééndaagse training Vertrouwenspersoon laten volgen bij ArboNed.
Wanneer je je medewerkerstevredenheid wilt verbeteren is 1 of 2 keer per jaar een onderzoek niet voldoende. Het is belangrijk dat je continu inzicht hebt in hoe het met je medewerkers gaat. Zeker nu we steeds vaker vanuit huis werken. Een goed hulpmiddel hierbij is de Employee Mood Monitor (eMood®) van a.s.r. Deze eenvoudige tool biedt iedere week aanknopingspunten om met je medewerkers in gesprek te gaan over hoe het met ze gaat. Zo peilt eMood® wekelijks het werkgeluk, de vitaliteit en de productiviteit van je medewerkers door een korte enquête van 3 stellingen.