Waarom Mathijs kiest voor de Fairphone

We zijn nog maar amper met het interview gestart of Mathijs laat al zien hoe makkelijk de Fairphone uit elkaar kan. ‘Dat is het leuke er aan, je kunt met de schuifjes de hele telefoon uit elkaar te halen.’ Hij heeft al een keer de camera’s vervangen en een nieuwe batterij ingezet. Een verouderd onderdeel is voor hem geen reden om een nieuwe telefoon te kopen, hij vervangt het gewoon. De nieuwe onderdelen bestelt hij online en stuurt wat vervangen is terug. ‘Want Fairphone recyclet alle bruikbare materialen.’ Door het duurzame ontwerp kan de ecologische voetafdruk van een smartphone met wel 30% verminderd worden.

Samen met zijn vrouw Katinka koos Mathijs voor de Fairphone vanuit het idee dat het, de naam zegt het al, een ‘eerlijk’ toestel is. Goed voor het milieu, maar ook voor de fabrieksarbeiders die hem maken. ‘Fairphone pakte al vanaf het begin het productieproces aan. Eerst probeerden ze om de productie naar Europa te halen. Maar toen dat onmogelijk bleek, hebben ze in China een fabriek gevonden die wel echt hun waarden ondersteunen. En daar richtten ze een arbeidersfonds, een soort basisvariant van een vakbond, op. Ze liepen tegen allerlei dingen op, want je kunt niet op één plek in het land mensen meer gaan betalen. Dan ontwricht je het evenwicht. Ze boden andere dingen, zoals bijvoorbeeld inspraak en maakten de arbeidsomstandigheden beter.’

Fairphone startte in 2010 een campagne om het bewustzijn voor het gebruik van conflictmineralen in consumentenelektronica te vergroten. Negen jaar later heeft de maatschappelijk verantwoorde onderneming twee smartphones uitgebracht en hebben meer dan 165.000 Fairphone-eigenaren zich bij de ‘beweging’ gevoegd. ‘Ze gebruiken nu fairtrade-goud en andere conflictvrije mineralen. In het begin waren de grondstoffen nog niet allemaal 100% fair, maar het ging ze vooral om het signaal. Als andere producenten dit ook gaan doen, zouden zij overbodig worden en hun doel hebben bereikt. Ze zijn eigenlijk geen concurrent voor de grote elektronica-merken. Zij hebben een ander doel.’

Mathijs heeft zich verdiept in de Fairphone en hoe die bijdraagt aan een betere wereld. Ook op andere vlakken denkt hij na over zijn bijdrage aan een betere wereld. ‘Bewust, maar met mate.’ Maar de keuze voor de Fairphone staat inderdaad niet op zichzelf. ‘Ik heb zonnepanelen op het dak, rijd op gas, eet nauwelijks vlees, winkel veelal plasticvrij, vlieg heel bewust weinig en bankier bij de ASN Bank.’ Toch wil Mathijs niet te boek staan als de meest duurzame ideale schoonschoon die je je kan voorstellen. En veel van zijn duurzaamheid heeft hij van zijn vrouw die er al veel langer mee bezig was. ‘Ik wilde deze vakantie wel gaan vliegen. Om met de kinderen nog een paar keer een mooie reis te maken voordat ze straks niet meer mee gaan. Maar dat krijg ik er niet doorheen omdat we vorig jaar al hebben gevlogen. Compromis is om eens in de twee jaar te vliegen.’

‘Misschien is het een druppel op een gloeiende plaat. Maar al die mensen die meelopen bij een demonstratie, zoals met de klimaatmars en de klimaatspijbelaars, helpen wel mee om het proces te versnellen. Ze laten zien dat er veel mensen zijn die vinden dat het er toe doet. Net als de Fairphone met het logo omhoog op tafel leggen. Ik weet dat elke keer als ik mijn telefoon ergens zo neerleg iemand kan denken ‘hé wat is dat’. Dat mensen zich bewust worden van ‘dit is er ook’. Kleine dingetjes tellen op. De verbetering zit in de kleine dingen die we doen.‘