Lang niet iedereen leidt zo’n comfortabel leven als veertigers Mieke en Daniel. Een groot vrijstaand huis, een mooie auto voor de deur en twee gezonde dochters wie het aan niets ontbreekt. Totdat het noodlot toeslaat en Daniel tijdens een zakenreis om het leven komt. Al snel komt ze erachter dat de financiële impact groter is dan ze dacht. Was het dan tóch niet zo goed geregeld?
Krijg binnen 10 minuten inzicht in je financiële situatie, nu én later. En zet je eerste stap vooruit.
Mieke en Daniel leiden een comfortabel leven. Daniel is kostwinner en Mieke werkt sinds de kinderen naar de middelbare school gaan, twee dagen in een boetiek in het dorp. Niet omdat het moest, maar omdat ze het hartstikke leuk vindt. Daarmee verdient ze elke maand iets meer dan € 900, waarvan ze graag haar eigen persoonlijke uitgaven bekostigt.
Het is het ultieme horrorscenario: te horen krijgen dat je partner onverwacht overleden is. Daniel is pas 46 jaar als hij tijdens een werktrip in Indonesië omkomt wanneer de boot waarop hij zit, kapseist. Het perfecte plaatje van het leven dat hij en zijn vrouw Mieke (dan 42 jaar) tot dan toe leiden, valt in een keer aan diggelen. Plots staat ze er alleen voor met twee dochters (dan 16 jaar en 18 jaar).
Na de eerste schok en het geregel rondom de begrafenis, buigt Daniels’ boekhouder zich over het financiële gedeelte. Mieke maakt zich daar in eerste instantie geen zorgen over; ze denkt dat alles goed geregeld is. Immers, Daniel heeft - na jaren als zelfstandig consultant gewerkt te hebben - al een paar jaar een vast contract bij een groot Amerikaans bedrijf. Met dito riant salaris: hij verdient op jaarbasis € 150.000. Mieke herinnert zich vanuit de tijd - vóór de kinderen - toen zij op de HR-afdeling van een uitgever werkte, dat het partnerpensioen voor haar alleen best voldoende zou zijn. Maar, dat is het niet..
Het nabestaandenpensioen bedraagt ‘maar’ 30% van € 100.000 - iets meer dan € 30.000 dus. Dat heeft meerdere oorzaken, onder meer dat Daniel in zijn zzp-tijd niet veel pensioen heeft opgebouwd. Daarnaast werd tijdens zijn dienstverband de pensioenopbouw wettelijk gemaximeerd op een jaarsalaris van € 100.000 bruto (alles daarboven moet je zelf op vrijwillige basis regelen), en had zijn werkgever noch Daniel zelf een verzekering afgesloten om het deel boven die ton te compenseren. Daarnaast had Daniel ook geen Anw-hiaatverzekering.
Dat er op alle mogelijke manieren abrupt een einde komt aan het fijne leven van Mieke en Daniel wordt al enkele weken na zijn begrafenis duidelijk. De snelheid is de grootste klap in haar gezicht. Daniels werkgever betaalt op de laatste dag van de maand het salaris dat hij tot het ongeluk verdiend heeft. Er volgt enkel nog een maandsalaris aan overlijdensuitkering.
Ongevoelig? Vond Mieke wel. Onwettig? Dat is het helaas niet - ook al zijn er een heleboel bedrijven waarbij het anders gaat en de maximale drie maandsalarissen uitkeren. Daniels baas deed wat hij wettelijk moest doen en niet meer dan dat. Daarmee werd Mieke al binnen enkele weken na het overlijden van Daniel geconfronteerd met een nieuwe financiële werkelijkheid.
Er zijn bedrijven die de maximale drie maandsalarissen uitkeren.
Een rekensom maakt pijnlijk duidelijk hoe groot de financiële impact van Daniels overlijden op het gezin is. Voor zijn dood kwam er elke maand bijna € 13.500 binnen; na zijn overlijden blijft daarvan nog € 3.400 per maand over (€ 30.000 nabestaandenpensioen plus € 11.000 salaris Mieke).
Mieke realiseert zich later dat, als Daniel een Anw-hiaatverzekering afgesloten had, zijn partnerpensioen aanzienlijk hoger geweest zou zijn: € 44.000. In dat geval zou ze maandelijks € 4.600 uitgekeerd krijgen. Als Daniel het deel boven de ton had meeverzekerd, dan zou het zelfs nog hoger uitpakken: € 5.800 bruto per maand.
Natuurlijk, veel mensen hebben het financieel aanzienlijk minder dan Mieke. Voor Mieke en haar dochters betekent het echter een grote emotionele dreun: naast het flink aanpassen van hun uitgavenpatroon, moeten ze hun huis met alle herinneringen aan Daniel verlaten. Door Daniels overlijdensrisicoverzekering kwam slechts de helft van de hypotheek vrij. Had hij de hele hypotheek verzekerd, dan zou de volledige hypotheek vrijkomen, maar Mieke en Daniel hebben na het huwelijk de hypotheek niet meer herzien. Omdat de druk om te verkopen groot is, accepteert ze een bod dat veel lager ligt dan wat ze zou vragen, als ze meer tijd gehad zou hebben.
Lees ook: Ontdek waarom je beter geen belangrijke financiële beslissing kunt nemen als je verdrietig bent
Had hij de hele hypotheek verzekerd, dan zou het volledige bedrag vrijkomen.
Hoe oubollig het ook klinkt en hoe graag we er allemaal liever niet bij stilstaan: nadenken over wat er gebeurt als je partner onverwacht komt te overlijden, is een absolute must. Kortom: vraag het na bij je werkgever hoe het bij jou en/of je partner geregeld is. In sommige gevallen zit de Anw-hiaatverzekering standaard in de pensioenregeling; in andere regelingen kun je hem op vrijwillige basis afsluiten.
Lees ook: ‘Als ik kom te overlijden, kan Marleen het financieel nog jaren uitzingen’
Ze werkt inmiddels vier dagen in de boetiek. Desondanks is het jaarsalaris van € 20.000 nog altijd bescheiden en raakt ook het spaargeld dat zij en Daniel hadden langzaam op. Daarom begint Mieke in september met een opleiding in de hoop daarna een baan in haar oude vakgebied HR te vinden.
Dit blog is eerder gepubliceerd op 17 juli 2019.