Mariska over mantelzorg en zelfzorg
We vergeten weleens dat geven van mantelzorg een grote impact op je leven kan hebben. Mariska geeft ondersteunende mantelzorg aan haar moeder, terwijl haar vader de ‘hoofd-mantelzorger’ is. Samen met haar vader en broers kiest ze ervoor de zorg voor haar moeder zelf te organiseren – met veel warmte en positiviteit. Mariska vertelt hoe ze met de hulp van een mental coach ook goed voor zichzelf zorgt.
De moeder van Mariska is 83 jaar en heeft wat Mariska noemt een ‘haperend brein’. ‘Ze functioneert nog in haar vertrouwde omgeving, maar redt zich niet meer alleen. Mijn vader (85 jaar) is de echte mantelzorger, dus ik zie mezelf meer als hulp-mantelzorger. Als ik leuke dingen doe of op pad ga met mijn moeder, dan heeft hij even rust. Dus in die zin zorg ik ook voor hem.’
Mariska vervult de rol van hulp-mantelzorger al een paar jaar, samen met haar 2 broers. Ook haar man, schoonzussen en kleinkinderen helpen mee. ‘Sinds 2 jaar is hulp echt noodzakelijk en wordt de zorg steeds intensiever. Toch gaan we niet met mijn moeder om als een patiënt. We willen de liefde en warmte teruggeven die we vroeger van haar hebben gehad. Ze is nog steeds onze moeder, maar niet meer vanuit de moederrol. In die zin zijn de rollen nu omgedraaid.’
De vader van Mariska, zijzelf en haar 2 broers kiezen er vanaf het begin voor om de zorg voor haar moeder zelf te organiseren. Ze besluiten in overleg met de huisarts geen hulp te vragen van een casemanager. De vader van Mariska zegt daarover: ‘Er komt hier geen casemanager binnen, tenzij hij Kees heet. Mijn vrouw is geen case.’
Wanneer Mariska’s vader zelf ook een periode ziek is, wordt haar rol als mantelzorger ineens een stuk zwaarder. ‘Ik verdeelde de taken met mijn broers en ben zelf een paar weken 24 uur per dag bij mijn ouders in huis geweest. We hebben toen hulp ingeschakeld van een ouderenverzorger. En gelukkig kon ik veel verantwoordelijkheid teruggeven aan mijn vader toen hij opknapte. We hebben het zo georganiseerd dat hij zelfstandig is. Hij doet bijvoorbeeld ook zelf inkopen en zorgt voor gezonde maaltijden.’
Mariska: ‘Ouderenverzorgers helpen mijn ouders met schoonmaken en zorgen voor wat extra sociaal contact. Een van de verzorgers hangt voor mijn moeder elke week schone setjes kleding klaar, zodat ze niet zelf hoeft te kiezen of in de war raakt. Door die hulp kan ik zelf meer leuke dingen doen met mijn moeder, zoals samen kleuren in een kleurboek voor volwassenen of wandelen met de honden. Zo kan ik echt haar dochter zijn.’
Lees ook: Teun wil de levens van mensen met dementie verbeteren.
In de Zorg voor jezelf app vind je steeds weer nieuwe inspiratie op maat om gezonder te leven, ook als je geen zorgverzekering van a.s.r. hebt. Met alle basisverzekeringen van a.s.r. en Ik kies zelf van a.s.r. heb je bovendien onbeperkt toegang tot de digitale huisarts en symptoomchecker. Met een aanvullende verzekering heb je daarnaast recht op 3 consulten, vrij te verdelen over een diëtist en een mental coach.
Mariska: ‘Ik vond het erg ingewikkeld dat mijn ouders niet meer mijn steun en rustpunt zijn. Daarnaast heb ik ook een zoon (nu 21 jaar) die puber was en eindexamen deed. En ik kreeg zelf ook last van mijn hormonen door de overgang. Ik zat dus in de sandwichgeneratie, waarbij er veel tegelijk op me afkwam. De sandwichgeneratie is tussen de 45 en 65 jaar en zit ingeklemd zit tussen de zorg voor hun tieners en de mantelzorg voor zieke ouders. Ik kwam daardoor in een soort overlevingsmodus terecht, waarbij ik praten over mijn emoties erg lastig vond.’
Mariska vindt hiervoor hulp bij een mental coach. De coach geeft haar in *onlinegesprekken tips en handvatten om haar emoties toe te laten. ‘Ik heb geleerd hoe ik afscheid kan nemen van iemand die er nog is. En hoe ik hierover positief en open het gesprek aanga met mijn vader en broers. Daarnaast kreeg ik tips om mijn emoties meer toe te laten. En ik leerde hoe ik kleine momenten gedurende de dag gebruik om op te laden. Bijvoorbeeld door te wandelen in het bos met de honden, al is het maar voor 20 á 30 minuten.’
Lees de 4 tips van Veerkracht-expert Danielle voor lichte mantelzorg.
Mariska vertelt dat de gesprekken bij de mental coach onderdeel zijn van de Zorg voor jezelf app van a.s.r. ‘Ik heb een aanvullende zorgverzekering bij a.s.r. en heb daarom recht op 3 *onlinegesprekken per jaar bij een mental coach. De coaching is heel praktisch, het gaat echt over hoe het nu gaat en waar je tegenaan loopt.’
Haar hormonale klachten bespreekt Mariska met een huisarts die gespecialiseerd is in de overgang – ook via de Zorg voor jezelf app. ‘Ik heb tips gekregen hoe ik hierover het gesprek kan voeren met mijn eigen huisarts, zodat ik de juiste hulp en medicatie krijg. Daardoor zit ik veel beter in mijn energie.’
Lees waar je ondersteuning vindt bij mantelzorg en wat de zorgverzekering van a.s.r. vergoedt.
Mariska deelt vanuit haar eigen ervaring tips voor andere mantelzorgers:
- Hoe verleidelijk ook, neem niet alle verantwoordelijkheden weg van je ouders. Laat hen als dat mogelijk is zelf zaken regelen en ben zelf op de achtergrond aanwezig.
- Maak duidelijke afspraken over wat er geregeld moet worden. Mijn ouders wilden heel graag in hun eigen huis blijven wonen. Toen hebben we heel goed geluisterd naar hun behoeften, maar ook duidelijk aangegeven dat zorg van buiten echt nodig is.
- Geef genoeg aandacht aan de hoofd-mantelzorger. Door de ziekte van mijn moeder werd de wereld van mijn vader een stuk kleiner, terwijl hij nog heel scherp en intellectueel is. Daarom geven mijn broers en ik hem juist extra aandacht als we er zijn.
- Vraag niet of je ergens mee kunt helpen, maar bied het gewoon aan. Ik neem vaak een extra portie eten mee voor in de vriezer en ik ruim automatisch de vaatwasser in en uit als ik er ben.
- Vraag hulp voor jezelf. Het heeft mij enorm geholpen om met een mental coach te praten over waar ik tegenaan liep. Maar vraag ook hulp in je omgeving, al is het maar voor iets kleins.
- Kijk of je flexibel je (werk)tijd in kan delen. Ik spreid mijn 4 werkdagen uit over 5 dagen, zodat ik bij mijn ouders langs kan gaan als het nodig is.
- Plan momenten in voor ontspanning en bewegen en geef ook in je sociale leven duidelijk aan wat wel en niet haalbaar voor je is.
- Geef aandacht aan je eigen gezondheid door te kijken naar je voeding en beweging. Probeer dat niet gelijk 100% goed te doen. Een kleine stap is ook al een stap.
Bij mentale problemen kan praten met AI je tijdelijk steunen. Maar een echt gesprek met een echt mens helpt je verder. Ben je 18 jaar of ouder? Dan kun je vanaf 17 november bij een aanvullende zorgverzekering van a.s.r. 3 extra onlinegesprekken* inplannen met een mental coach. Zo praat je via de Zorg voor jezelf app gemakkelijk met een coach die luistert, met je meedenkt en jou begrijpt.
* Heb je alleen een basiszorgverzekering van a.s.r.? Dan kun je tegen betaling ook een afspraak inplannen met een mental coach via de Zorg voor jezelf app. Je betaalt hiervoor € 87,50 per online gesprek.
